بازيابي نگاه مردم ايران و آلمان به مفهوم زر و طلا با تكيه بر امثال و اصطلاحات دو ملت

مثل‌ها به مثابة بخشي از ادبيات عامه جايگاهي بنيادي در ادبيات يك ملت دارند. از رهگذر واكاوي امثال و حكم رايج در ميان مردم يك سرزمين مي‌توان به تفكرات، باورها، دغدغه‌ها و چشم‌اندازهاي آنان دست يافت. با توجه به اينكه مثل‌ها در گذر زمان و از بطن زندگي مردم نشأت گرفته‌اند، ويژگي‌هاي فرهنگي، سياسي، اقتصادي، اجتماعي و باورشناختي را نمايان مي‌سازند و تبيين‌كنندة جايگاه امروز يك ملت در سطوح مختلف اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي هستند. پژوهش پيش‌رو با رويكردي تطبيق‌گرايانه، امثال و حكم ايراني و آلماني با محوريت موضوع «طلا و زر» را استخراج كرده، به واكاوي انديشه‌ها و باورهاي هر يك از اين دو ملت درباب اين مقوله پرداخته است. براساس پژوهش حاضر، كارگشايي، پاكي و خلوص و در عين حال عامل بدبختي و دشمني به مثابة كاركردها و خصوصيات طلا در امثال فارسي معرفي شده‌اند و از اين‌رو، بسامد بالايي در امثال و حكم فارسي دارند. سنت‌هاي فرهنگي و باورشناختي، علل و عوامل اجتماعي، جغرافيايي، تاريخي و سياسي همگي باعث شكل‌گيري چنين نگرشي نسبت به طلا در امثال فارسي شده‌اند. در نقطة مقابل، مفاهيمي همچون ميانه‌روي و كاربرد طلا در مقام نماد وفاداري، در امثال آلماني انعكاس يافته است. در اكثر مثل‌هاي آلماني (81درصد) از طلا براي بيان ارزش مادي استفاده شده است. مادي بودن نگرش جامعه آلماني به طلا و انتزاعي و غيرمادي بودن نگرش جامعة ايراني به اين مقوله، ضمن ايجاد تفاوت در ساختارهاي امثال، ساختارهاي اقتصادي متفاوتي را در دو جامعه رقم زده است. واژه‌هاي كليدي: مطالعات تطبيقي، ادبيات عامه، امثال و حكم، زر و طلا، ايران و آلمان