بررسي تطبيقي فرم هندسي در مساجد بر ميزان افزايش حس تعلق به مكان (نمونه موردي :مسجد محمد رسول الله شيراز و مسجد الغدير تهران)

مسجد به عنوان يك مكان مقدس براي مسلمانان همواره از ارزش و جايگاه خاصي برخورددار بوده و هست. يك انسان در عين حالي طرح آن و نيز فضاهاي مختلف آن بايد بتواند اين معاني را در كنار وتوام با كالبد ببيند. يكي از عوامل كالبد در معماري حس تعلق به به اين مكان به ديده تقدس و احترام مي نگرد، بايد سعي كند فضاي معماري و كالبدي آن در ارتباط با معنا و مفاهيم مقدس ببيند. مكان است . در قرارگاه رفتاري مسجد، فرم ، فعاليت و معنا سه بعدي هستند كه مكان را مي سازند و در ايجاد حس مكان براي نمازگزاران و استفاده كنندگان از مسجد موثر است. لذا در اين پژوهش كه با روش تحليلي و توصيفي است، ابتدا به مباحث نظري معماري مساجد و حس تعلق به مكان بيان شده است؛ سپس با بررسي تطبيقي شباهات و تمايزات در نمونه موردي مسجد محمدرسول الله شيراز و مسجد الغدير تهران به اين نتيجه مي رسيم كه طرح كالبدي، يكي از عوامل محيطي موثر در حس مكان و كاربران محيط است و هر سه شاخص نشانه ، طرح معماري و فعاليت ها عامل مسجد شدن يك بنا هستند، اما طرح معماري (فرم هندسي) به عنوان مهمترين عامل هويتي مسجد ذكر شده است. هرچه اختلاف بين اين سه عامل در مسجد كمتر باشد حس مكان در مسجد بيشتر مي شود.