مقايسه تطبيفي حضور طبيعت در خانه هاي اقليم سرد و كوهستاني و اقليم گرم و خشك (نمونه موردي عمارت آصف وزيري در سنندج و خانه بروجردي ها در كاشان)

A Comparative Study on the Use of Natural Elements in Houses Built in Cold-Mountainous and Warm-Dry Climate (Case study: Asef Vaziri House at Sanandaj and Borujerdi House at Kashan)

چكيده: انسان هميشه در ارتباط مستقيم با طبيعت بوده و طبيعت همواره يكي از مهمترين منابع الهام انسان در طول تاريخ بوده است. معماري خانه هاي سنتي، مصداقي از حضور بارز و شايسته ي عناصر طبيعي در محيط سكونت انسان است. عناصر طبيعت به طور مستقيم در معماري گذشته حضور داشته و خانه ها همواره در بستر طبيعت شكل مي گرفتند. حضور اين عناصر در اقليم هاي مختلف با شرايط آب و هوايي گوناگون نشان دهنده ي اين است كه طبيعت در گذشته همواره جزئي جدايي ناپذير از معماري سنتي ما بوده است. هدف از اين تحقيق، بررسي چگونگي حضور طبيعت در دو اقليم مختلف و مقايسه مولفه هاي تأثيرگذار بر حضور طبيعت در خانه هاي سنتي ايران است. در فرآيند تحقيق از روش توصيفي ـ تحليلي استفاده شده و داده هاي مورد نياز براي شكل گيري نظري موضوع با روش كتابخانه اي، و تحليل هايي كه براي هر اثر آورده شده با روش مطالعات ميداني جمع آوري شده است. فرآيند تحقيق بر مبناي تحليل نمونه هاي موردي از دو اقليم گرم و خشك و سرد و كوهستاني انجام شده است. نتايج تحقيق نشان دهنده آن است كه حضور طبيعت در خانه هاي سنتي علاوه بر بعد زيبايي شناختي و معنايي كاركرد اقليمي و ساختاري نيز داشته اند كه امر باعث شده علاوه بر بهره گيري از فضايي دلنشين در هماهنگي با طبيعت به آسايش اقليمي در خانه ها نيز دست پيدا كنند.

Abstract: Man has always been in direct contact with the nature. The nature has been always among the most important sources of inspiration for the human throughout the history. The architecture of traditional houses is a good example of the significant and wide-spread use of natural elements in the human habitat. Natural elements is a fixed part of traditional architecture; houses have been originally built and based in the nature. The wide-spread use of these elements in different climates with various conditions indicates that nature has always been an integral part of our traditional architecture, from the past to the present. The purpose of this study is to investigate the use of natural elements in two different climates and to compare the factors effective on the use of natural elements in Iranian traditional houses. This is a descriptive-analytical study. The data was collected by the library research and the analyses regarding the architectural works were collected by field research method. The research process was based on case studies from the warm and dry and cold and mountainous climates. The research findings suggest that the use of natural elements in traditional houses, in addition to the aesthetical and conceptual functions, had structural and environmental (climatic) functions, too. This led to creating nature-friendly houses with a pleasant atmosphere which was in harmony with the climate and environmental conditions.