الگواره‌هاي ذهني سالمندان از مسكن (نمونه موردي: سالمندان ساكن در محلات قديمي شهر اردبيل)

The aged people s imagination of habitation; (case study; the aged inhabitants of the old zones of Ardabil city

امروزه در عرصه جهاني انقلابي تحت عنوان انقلاب ساكت با توجه به رشد روزافزون و قابل توجه جمعيت سالمند در شرف وقوع است. به نظر مي رسد ايده سالمندي موفق، راهكار مناسبي جهت كاهش مشكلات دوران سالمندي باشد. شناخت ويژگي هاي جسماني و رواني و درك نيازهاي مختلف سالمندان و تلاش در جهت پاسخگويي به اين نيازها و احترام به ترجيحات آن ها در طراحي و بهسازي فضاهايي مخصوص آنان، مي تواند در زندگي خوب سالمندي و دستيابي به اهداف سالمندي موفق، مؤثر باشد. بررسي الگوواره‌هاي ذهني سالمندان از خانه در دستيابي به اين هدف از اهميت ويژه‌اي برخوردار مي‌باشد. با مطالعه نمونه‌هاي معماري مسكن سنتي و تجزيه و تحليل آنها مي‌توان به الگوواره‌هاي ذهني مسكن سالمندان رسيد، لذا در بخش اول براي دستيابي به الگوواره‌هاي ذهني سالمندان، از روش تحليلي توصيفي (كتابخانه‌اي)، به مطالعه نمونه‌هاي معماري مسكن سنتي و تجزيه و تحليل آنها پرداخته مي‌شود كه در اين راستا، چند نمونه از خانه‌هاي تاريخي اردبيل مورد تحليل قرار مي‌گيرد، يافته ها در بخش اول حاكي از آن است كه مساحت فضاي باز بيشتر از ۵۰ درصد مساحت كل، ارتباط مستقيمي با الگوواره ذهني از مسكن دارد. همچنين با اين فرضيه كه الگوواره‌هاي ذهني سالمندان ارتباط مستقيمي با مولفه‌هاي كالبدي دارد براي دستيابي به اين مهم از روش پيمايشي (مصاحبه)، براي گردآوري اطلاعات از پرسش نامه استفاده شده است، جمع آوري اطلاعات مورد نياز تحقيق در جهت دستيابي به مولفه‌هاي اصلي خانه ، به صورت ميداني و با مراجعه پرسشگر به محل زندگي افراد (سه محله قديمي اردبيل) مورد مطالعه انجام گرفت. اين مطالعات منجر به دستيابي مولفه‌هاي الگوواره‌هاي ذهني شد كه شامل فضاي باز، پوشش گياهي، صداي عناصر طبيعي مانند آب و ... ، پنجره‌ها و فضاهاي داخلي است.

Today, in the global arena, a revolution called silent revolution is taking place due to the growing and significant growth of the elderly population. The successful aging idea seems to be a good way to reduce old age problems. Understanding the physical and mental characteristics and understanding the different needs of the elderly and trying to meet these needs and respecting their preferences in designing and improving their special spaces can be effective in good old life and attaining successful aging goals. Evaluating the mental patterns of elderly people from home is very important in achieving this goal. By studying traditional housing architecture samples and analyzing them, mental patterns of elderly housing can be obtained. Therefore, in the first part, for the elaboration of mental patterns, a descriptive analytical (library) method is used to study traditional housing architecture samples and analyze them In this regard, some of the historical buildings in Ardabil are being analyzed, the findings in the first section indicate that the open space of over 50% of the total area has a direct relation with the mental pattern of housing. Also, with the hypothesis that mental patterns of elderly have a direct relationship with physical components, in order to achieve this important goal, a survey method (interview) was used to collect information from a questionnaire, collecting the information required for research in order to achieve the main components of the home, field survey was taken place and the questioner was referred to the place of residence of people in (three districts of Ardebil). These studies have resulted in the acquisition of components of mental patterns that include open spaces, vegetation, the voice of natural elements such as water, ..., windows and interior spaces.