جلوهايي از بينامتنيت قرآني در شعر ملا حسن دزلي (1275- 1364هـ)

ملا حسن دزلي ( 1364 ـ 1275 ه ـ ق) از جمله شاعران و اديبان معاصر خطه ي كردستان به شمار مي آيد. با گذشت بيش از شصت سال از درگذشت وي، چهره ي ادبي او همچنان مورد توجه محافل علمي و ادبي اين ديار است. ديوان شعر ملاحسن دزلي تنها اثري است كه از او در دست هست و عليرغم اعتراف بسياري از بزرگان و ادباي كردستان نسبت به اهميت و مقبوليت اشعار او نزد كردزبانان، تحقيق شايسته اي درباره ي وي و اثرش انجام نشده است. خوانشي نو و انتقادي از جنبه هاي شخصيتي و اشعار او از اهداف اين مقاله است. با توجه به اين كه ملاحسن دزلي درس آموخته و پرورش يافته ي مدارس ديني و محيط فرهنگي ـ اجتماعي خطه ي پربار علمي كردستان است، نويسندگان بر خود فرض دانستند تا بر حسب وظيفه ي ملي و ميهني خويش نسبت به ميراث ايراني ـ اسلامي خود ضمن معرفي اين شخصيت ادبي، به يكي از ويژگي هاي برجسته ي اشعار اين شاعر كه تأثيرپذيري از قرآن و آموزه-هاي آن است بپردازند. بررسي هاي اين نوشتار با تكيه بر نظريه ي بينامتنيت به عنوان يكي از نظريه هاي نقد معاصر مي تواند ياري رسان ما در اثبات اين فرضيه باشد. نتايج به دست آمده از پژوهش صورت گرفته و بررسي داده هاي موجود از ديوان شاعر، گوياي تأثيرپذيري بسيار ملاحسن دزلي از متن قرآن مجيد است.