ﺑﺮرﺳﯽ و ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ روﺷﻬﺎي ﭘﯿﺶﺗﯿﻤﺎر ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج روﻏﻦ از ﻣﯿﮑﺮوﺟﻠﺒﮏ

ﻣﯿﮑﺮوﺟﻠﺒﮏﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮدات ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده در آبﻫﺎي ﺷﯿﺮﯾﻦ و ﺷﻮر ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺗﻌﺪادي از آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دارا ﺑﻮدن ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ارزﺷﻤﻨﺪي ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﯿﺪﻫﺎي ﭼﺮب، ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦﻫﺎ، وﯾﺘﺎﻣﯿﻦﻫﺎ، اﺳﯿﺪﻫﺎي آﻣﯿﻨﻪ و آﻧﺘﯽاﮐﺴﯿﺪان-ﻫﺎ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﮐﺸﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ. ﺑﯿﻮﻣﺲ ﻣﯿﮑﺮوﺟﻠﺒﮏﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎ ارزﺷﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﯿﻮدﯾﺰل، ﺑﯿﻮاﺗﺎﻧﻮل، ﺑﯿﻮﮔﺎز، ﺑﯿﻮﻫﯿﺪروژن، ﺧﻮراك ﻣﺎﻫﯽ، ﻣﮑﻤﻞ و رﻧﮕﺪاﻧﻪﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ و ﻣﺤﺼﻮﻻت آراﯾﺸﯽ و ﺑﻬﺪاﺷﺘﯿﻤﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ. ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎ ارزش اﻓﺰوده ار ﺑﯿﻮﻣﺲ ﻣﯿﮑﺮوﺟﻠﺒﮏﻫﺎ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي، اﺳﺘﺨﺮاج و ﻓﺮآوري ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻣﻮاد ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﯾﮑﯽ از ﻣﻮاﻧﻊ ﻋﻤﺪه ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ار ﺑﯿﻮﻣﺲ ﻣﯿﮑﺮوﺟﻠﺒﮏﻫﺎ در ﻣﻘﯿﺎس ﺻﻨﻌﺘﯽ، ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي زﯾﺎد ﻓﺮآوري آنﻫﺎﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﻬﺮهوري اﺳﺘﺨﺮاج روﻏﻦ از ﺑﯿﻮﻣﺲ ﻣﯿﮑﺮوﺟﻠﺒﮏﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺷﻮد. ازاﯾﻦرو ﺗﻌﯿﯿﻦ روش اﻗﺘﺼﺎدي ﮐﺎرآﻣﺪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﻘﯿﺎس ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﺑﺰرگ از اﻫﻤﯿﺖ زﯾﺎدي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ روشﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﯿﺰان ﮐﺎراﯾﯽ آنﻫﺎ در ﺗﺨﺮﯾﺐ دﯾﻮاره ﺳﻠﻮﻟﯽ، ﺳﻤﯿﺖ، ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﻘﯿﺎس ﺻﻨﻌﺘﯽ، زﻣﺎن، اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﮕﻬﺪاري و اﺟﺮا ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. روشﻫﺎي ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از روشﻫﺎي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ( shaking vessel ,agitated bead mills ,horn and (,sonication، روشﻫﺎي ﺣﺮارﺗﯽ((steamexplosion, freeze drying, autoclave، اﺷﻌﻪﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﺗﯿﺴﯽ (ﻣﺎﯾﮑﺮووﯾﻮ) و روشﻫﺎي زﯾﺴﺘﯽ (آﻧﺰﯾﻤﯽ). ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن 9 روش ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ، روشﻫﺎي ﺣﺮارﺗﯽ (bath sonication, steamexplosion) و اﻟﮑﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﺗﯿﺴﯽ (microwave radiation) از ارﺟﺤﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ. روش ﻣﺎﯾﮑﺮووﯾﻮ، روﺷﯽ ﺳﺮﯾﻊ، ﻏﯿﺮﮐﻤﯽ و ﻣﻮﺛﺮ در ﺗﺨﺮﯾﺐ دﯾﻮاره ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻘﯿﺎس ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. اﻣﺎ ﻋﯿﺐ ﻣﻬﻢ اﯾﻦ روش، ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﻧﮕﻬﺪاري اﺳﺖ. روش ﺣﻤﺎم ﺳﻮﻧﯿﮑﺎﺳﯿﻮن ( bath(sonication ﻧﯿﺰ روﺷﯽ ﻣﻮﺛﺮ در ﺗﺨﺮﯾﺐ دﯾﻮاره ﺳﻠﻮﻟﯽ، ﻏﯿﺮﺳﻤﯽ و ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﻧﮕﻬﺪاري اﺳﺖ، اﻣﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﺗﺠﻬﯿﺰ ﮐﺎرﮔﺎه در ﻣﻘﯿﺎس ﺻﻨﻌﺘﯽ از ﻣﻌﺎﯾﺐ آن اﺳﺖ. روش ﺑﺨﺎر اﻧﻔﺠﺎري (steamexplosion) روﺷﯽ ﻣﻮﺛﺮ در ﺗﺨﺮﯾﺐ دﯾﻮاره ﺳﻠﻮﻟﯽ، ﺳﺮﯾﻊ، ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد ﺑﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﭘﺎﯾﯿﻦ و دوﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ اﺳﺖ، اﻣﺎ ﺧﺎص ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺸﺨﺼﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﻣﻨﻔﯽ اﯾﻦ روﺷﻬﺎ، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﺎراﯾﯽ، ﺳﺮﻋﺖ و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﻧﺴﺒﺘﺎ ﮐﻢ آنﻫﺎ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ روشﻫﺎ از اﻫﻤﯿﺖ ﮐﻤﺘﺮي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻌﺎﯾﺐ ﺳﺎﯾﺮ روشﻫﺎي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻓﺮآوري ﻣﺤﺼﻮﻻت، ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﺗﺠﻬﯿﺰ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ و ﻧﮕﻬﺪاري ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺑﺎﻻي آﻣﺎدهﺳﺎزي ﺑﯿﻮﻣﺲ ﻣﯿﮑﺮوﺟﻠﺒﮏﻫﺎ ﺑﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج روﻏﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. روشﻫﺎي ﺧﺸﮏ ﺷﺪن اﻧﺠﻤﺎدي در ﺧﻼ (freeze drying) و اﺗﻮﮐﻼو ﻧﯿﺰ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﮔﺮانﻗﯿﻤﺖ ﺑﻮدن، ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺎﻻي ﺗﺠﻬﯿﺰ ﮐﺎرﮔﺎه و ﻣﺪت زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽ ﭘﺮوﺳﻪ اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. روشﻫﺎي زﯾﺴﺘﯽ ﻫﻢ ﻣﺸﮑﻼت ﺧﺎص ﺧﻮد را دارﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺎﻻي ﺧﺮﯾﺪ آﻧﺰﯾﻢ، ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ زﯾﺎد ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ و ﺟﺪاﺳﺎزي روﻏﻦ از ﻣﺤﻠﻮل آﻧﺰﯾﻤﯽ، زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻓﺮآوري و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺮاي داﺷﺘﻦ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﻬﯿﻨﻪ