استفاده از مدل‌هايDRASTIC Modified و SINTACS براي تهيه نقشه آسيب‌پذيري آلودگي آبخوان دشت اروميه

دشت اروميه به دليل فعاليت كشاورزي و همچنين مصرف بيش‌ ازحد كود در بخش كشاورزي، مراكز زياد دامپروري و پساب مراكز صنعتي در معرض خطر جدي قرار دارد. بدين‌جهت لازم است كه مناطق با پتانسيل آسيب‌پذيري بالا از نظر آلودگي مشخص گرديده و بتوان تدابير لازم را براي مديريت و رفع اين مشكلات اتخاذ نمود. هدف از اين پژوهش، بررسي مناطق آسيب پذير دشت اروميه از نظر آلودگي آب هاي زيرزميني مي باشد. براي اين منظور، مدل هاي DRASTIC Modified و SINTACS براي دشت اروميه تهيه شده و مناطق آسيب پذير مشخص خواهند شد. سپس مدل ها با استفاده از غلظت نيترات مورد واسنجي قرار خواهد گرفت تا تعيين شود كه تا چه حد توانسته مناطق آسيب پذير را پيش بيني نمايد. نتايج مدل DRASTIC Modified نشان داد كه، قسمت كوچكي از شرق دشت كه حدود 4 درصد از مساحت كل دشت اروميه را شامل مي‌شود داراي بالاترين آسيب پذيري بودندو قسمت‌هاي شرقي از آسيب‌پذيري خيلي‌كم برخوردار بود. در نهايت حدود 65 درصد از مساحت دشت اروميه بدون خطر آلودگي تعين شد. همچنين در اين مدل نيز اطراف درياچه اروميه پتانسيل آسيب‌پذيري بالايي دارد و مستعد آلوده‌شدن مي‌باشد. مقدار ضريب همبستگي بين مدل DRASTIC Modified و تغييرات غلظت نيترات حدود 6/61 درصد بدست آمد كه نتيجه قابل قبولي است. با توجه به نقشه پهنه بندي مدل SINTACS ، دشت اروميه از نظر آسيب‌پذيري در سه كلاس تقسيم‌بندي شد. حدود 18 درصد از مساحت كل دشت اروميه داراي شاخص 140 الي 180 بود كه پتانسيل آسيب‌پذيري بي‌نهايت زياد داشت. 40 درصد از دشت اروميه داراي شاخص 123 الي 140 بود كه پتانسيل آسيب‌پذيري خيلي زياد داشت و 42 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه داراي شاخص 95 الي 123 بود كه پتانسيل آسيب‌پذيري زياد داشت. در اين مدل نيز مناطق اطراف درياچه اروميه داراي بيش ترين پتانسيل آسيب پذيري مي باشد و هر چه به قسمت غربي دشت مي رويم از ميزان آسيب پذيري دشت كم‌تر مي شود. نتايج بدست آمده از پتانسيل يابي اين مدل با مقادير نيترات مقايسه شد كه مقدار ضريب همبستگي بين اين دو حدود 70 درصد بدست آمد. اين نتيجه نشان-گر تطابق زياد نتيجه ي اين مدل با مقادير نيترات مي باشد. مقايسه نتايج نشان داد كه در دشت اروميه با توجه به شاخص غلظت نيترات، هر دو مدل نتايج قابل قبولي داشتند، اما به صورت نسبي نتايج مدل SINTACS بهتر بوده است.