بررسي مزيت نسبي توليد كيوي: مطالعه موردي منطقه غرب استان مازندران

مزيت نسبي يكي از معيارهاي مهم اقتصادي جهت برنامه ريزي توليد و صادرات و واردات و به معناي توانايي يك كشور يا يك منطقه در توليد يك كالا با هزينه كمتر است. با ستفاده از شاخص هاي مختلف مزيت نسبي، محصولات سودآور و با قدرت رقابت پذيري بالا شناسايي مي شود و نهايتاً تخصيص كارآمدتر منابع صورت مي پذيريد. استان مازندران با بيشترين توليد و سطح زير كشت كيوي يكي از مهمترين مناطق توليد كيوي در ايران بشمار مي آيد. بدليل وجود شرايط مناسب توليد و همچنين مساعد بودن اقليم استان بويژه مناطق غربي آن در توليد كيوي و توسعه روز افزون سطح زير كشت، توليد و صادرات اين محصول، بررسي وجود مزيت نسبي توليد كيوي در اين منطقه از اهميت ويژه اي برخوردار است. بر اين اساس در مطالعه حاضر مبناي محاسبه مزيت نسبي و تحليل آثار حمايتي دولت از محصول بر اساس تكنيك ماتريس تحليل سياستي قرار گرفته است. محاسبه شاخص هاي SCB ,NSP ,DRC با بكارگيري داده هاي مقطعي سال زراعي 94-93 نشان مي دهد كه توليد كيوي در منطقه مورد بررسي داراي مزيت نسبي است. اين موضوع حاكي از پتانسيل بالاي منطقه غرب استان مازندران در توليد اين محصول است. مطابق يافته هاي تحقيق، شاخص ضريب حمايت اسمي از نهاده (NPI)، كمتر از يك بدست آمد كه نشان دهنده حمايت دولت از بازار نهاده هاي قابل مبادله است. در حاليكه طبق معيار ضريب حمايت اسمي براي محصول (NPC)، دولت از بازار فروش محصول حمايت نكرده است و مقدار محاسباتي اين معيار كمتر از يك بوده است. نتايج مطالعه نشان داد كه بر اساس شاخص حمايت موثر، در مجموع هيچگونه سياست حمايتي از بازار نهاده و محصول بطور همزمان، صورت نگرفته و سياست هاي دولت بر اساس شاخص مذكور به ضرر توليد كننده بوده است.