بررسي معماري و تزئينات مسجد جامع سرايان

در شهرهاي و روستاهاي ايران مساجد به عنوان اولين و بزرگ ترين ساختمان هاي آنجا ساخته مي شود و معمولا با ساير اجزاي معماري بافت در ارتباط و به عنوان جزء لاينفك آن محسوب مي شود و در مكان هايي اين بناها ساخته شده كه دسترسي همگان به آن راحت باشد، چون اين بناها به عنوان مكاني براي عبادت انسان با خدا محسوب مي شود، سازندگان آن سعي مي كنند بهترين نقشه، مصالح و تزئينات را در آن به كار ببرند كه به نوعي نشان از پيوند انسان با خدا باشد. در اين تحقيق به معرفي مسجد جامع سرايان واقع در استان خراسان جنوبي، شهرستان سرايان - شهر سرايان پرداخته خواهد شد. اين مسجد جزء مساجد تك ايواني و مربوط به دوره صفوي است كه در مركز بافت قديم شهر سرايان قرار دارد و در ارتباط با ساير عناصر معماري بافت قديم اين شهر است. در اين تحقيق ضمن معرفي و تحليل معماري بنا، نقوش و تزئينات بنا وكتيبه هاي بنا مورد بحث قرار مي گيرد. مقاله حاضر براساس روش توصيفي - تحليلي بوده مواد و يافته هاي آن بخشي از طريق مطالعه منابع كتابخانه اي و بخش ديگر به صورت ميداني انجام شده است. سوال اصلي پژوهش اين است كه معماري مسجد داراي چه عناصري است و اينكه تزئينات بنا به چه شكل است؟ مسجد جامع سرايان با توجه به اقليم منطقه و به صورت درون گرا بوده و شامل قسمت هاي مختلفي از جمله ايوان، گنبدخانه، حياط، محراب، مقصوره و منبر است و از لحاظ تزئيني هم مهم ترين بخش بنا ايوان جنوبي بنا بوده كه داراي تزئينات زيبايي گچبري به ويژه مقرنس و گچبري نقوش اسليمي و خطي در زير گنبد و محراب اين مسجد است.