پژوهشي بر نقوش گليم سفره‌كردي در خراسان شمالي

در طول تاريخ ايلات و عشاير و اقوام گوناگوني در خراسان سكني گزيدند اين عشاير تابستان را در مناطق كوهستاني هزار مسجد وارتفاعات اطراف قوچان، بجنورد، شيروان، چناران، درگز تا نواحي سرخس و قشلاق را معمولاً در مراوه تپه، گنبد قابوس و حوالي جنوب خراسان سپري مي كنند. كردهاي خراسان، در اوايل تشكيل سلسلۀ صفوي براي جلوگيري از تاخت و تاز تركمانان و ازبكان، به مرزهاي شمال اين استان انتقال داده شدند. در اين تحقيق طرح ها و نقوش اصيل و همچنين نوع بافت مورد استفاده در گليم اين اقوام و مفهوم نقوش به كار رفته در اين بافته ها بررسي شده است. هدف كلي طبقه بندي طرح و نقش دست بافته‌هاي كوچ نشينان كرد خراسان شمالي، شناسايي معاني و مفهوم نقوش به كار رفته در دست بافته هاي كوچ نشينان كرد خراسان شمالي است. رايج ترين هنر عشاير كرد ، بافت نوعي گليم به نام سفره كردي است كه بازگو كننده داستان زندگي بافنده است. اين هنر مختص به خراسان بوده كه در شهرستانهاي بجنورد، آشخانه، مانه و سملقان، شيروان، فاروج و اسفراين رواج دارد. بطور عمده نقش هاي گليم اين منطقه را مي‌توان به چهار دسته گياهي حيواني انساني و هندسي تقسيم كرد. نمادها در سفره كردي همگي بيانگر كرامت قومي و احترام به طبيعت است. نگاره و نقوش سفره كردي در واقع نقش‌هاي كهني هستند كه در نوع خود بي‌نظير هستند. نقش‌هاي بافته شده در اين هنر بيشتر حيوان و انسان است، نمادها در سفره كردي بيشتر نماد نوع زندگي و معيشتي و سيستم اجتماعي و فرهنگي كردهاي اين ديار را در خود جاي داده است.