مطالعه نقوش ظروف سفالي دوره قاجاري و بازتاب زندگي اجتماعي و فرهنگي آن عصر

يكي ازمهمترين اهميت هاي هنر سفالگري ويژگي هاي طرح و نقش آن ها مي باشد.نقش مايه هاي سفالها از خلاقيت و نبوغ هنرمندان آن دوره حكايت مي كند كه با مهارت و هنرمندي خاص به اجرا درآمده است.هنرسفالگري دوره قاجار عليرغم تداوم سنتهاي دوره قبل و همزمان با مدرنيته و تاثيرات غرب در هنر سفالگري،ظروف سفالي اين دوره به لحاظ شيوه نقوش تزييني داراي مشخصات خاص و منحصربه فردي مي باشند و از آنجا كه محصول و هر اثر هنري زاييده جامعه اي است كه آن اثر را مي طلبد،به لحاظ نقش مايه چالش قابل توجه اي در سطح جامعه عصرقاجار بشمار مي رود.اين تحقيق،ضمن بررسي ويژگيها و شرايط اجتماعي مردمان عصر قاجار،تاثير اين عوامل اجتماعي را در بازنمايي نقوش سفال هاي بر جاي مانده را رديابي مي كند.نگارنده همچنين كوشيده تا روند جانشيني انواع نقوش بر ظروف سفالهاي اين دوره با دوره صفويه در عصرقاجار را تشريح كند.بنابراين مقاله حاضر در پي پاسخگويي به اين پرسش هاست كه ويژگي ها و شرايط اجتماعي مردمان عصر قاجار كدام اند، و كدام يك از نقوش ظروف سفال ها اين عصر متاثر از شرايط اجتماعي وقت بوده است.روش توصيفي _ تاريخي _ تحليلي به كارگرفته شده درمقاله حاضر بر مبناي مطالعات كتابخانه اي است.افزون براين، تحليل اين آثار و بازتاب جامعه توليدكننده آنها بر پايه نظريات جامعه شناختي صورت گرفته و مصداق آنها در دوره زماني مورد بحث با ارائه مطالب و مستندات تاريخي اين دوره ارائه گرديده است.ظروف سفالي مورد مطالعه، هم به لحاظ زيبايي و درخشش و هم از نظر تزييني،رنگ و فرم تا حدود زيادي اصالت هنري ايران را تداوم بخشيده است.در نتيجه مشخص شد كه اين آثار بازتاب جامعه اي هستند كه تحولاتي چون ارتباط با فرهنگ هاي مختلف و ورود مدرنيته و ظهور طبقات جديد و تجمل گرايي را در آن شاهد هستيم.