روش پرتوفرآوري گاما در ضد عفوني تابلوي تاريخي – بررسي موردي

روش پرتوفرآوري گاما براي يك تابلوي نقاشي تاريخي به منظور ضدعفوني آلودگي قارچي مورد بررسي قرار گرفت. ميزان آلودگي قارچي با ‏نمونه برداري سطحي و كشت در سابورود- دكستروز-آگار اندازه گيري و شناسايي شد. جهت شناسايي اثر، نوع الياف آن با روش هاي ‏تكنيكي(ميكروسكوپي) و غيرتكنيكي(واكتش سوختن با شعله) و رنگ هاي غالب آن با بررسي طيف مادون قرمز ‏‎(FTIR)‎‏1 شناسايي ‏شدند. بررسي اثر پرتوهاي گاما بر تابلوي اصلي به دليل تاريخي بودن آن ممكن نبود لذا نمونه هاي مشابه به لحاظ الياف و رنگ، مورد ‏پيرسازي تسريعي قرار گرفته با ميزان مشابهي اسپور قارچ آلوده شدند. اثر دزهاي مختلف پرتو بر آلودگي نمونه ها با بررسي استريليتي آن ها ‏در محيط كشت سابورود- دكستروز-براث بررسي شد. طيف مادون قرمز پيگمان هاي پرتودهي شده تابلو، با طيف پيگمان هاي شاهد مقايسه ‏شد. با توجه به نتايج، بيشينۀ تعداد قارچ ‏CFU‏2 26 بر هر سانتي متر مربع سطح تابلو و عمدتاً از دو جنس ‏Penicillium‏ و ‏Aspergillus‏ شناسايي شد. الياف تابلو از جنس كرباس بودند. مقايسه طيف مادون قرمز رنگ هاي اصلي تابلو با استاندارد، رنگ سبز ‏خاكي ‏‎(Vagon green earth)‎‏ و قهوه اي ‏‎(Brunt Umber)‎‏ را نشان داد. پرتودهي نمونه هاي تهيه شدۀ مشابه نشان داد كه دز kGy‏ 5 به عنوان كمترين دز با نتيجه استريل كنندگي نمونه ها، مناسب بود. طيف پيگمان هاي تابلو بعد از پرتودهي با اين دز تفاوت ‏محسوسي با پيگمان هاي شاهد نداشت. با توجه به نتايج به دست آمده مي توان گفت كه پرتوفرآوري گاما با دز ‏kGy‏ 5 جهت از بين بردن ‏كامل آلودگي قارچي اين تابلو بدون آسيب به رنگ ها و الياف آن قابل انجام مي باشد.‏