زمينه هاي تاريخي، اجتماعي استقبال از مدارس دخترانه در شهركرمان عصر ناصري و مظفري

موقعيّت جغرافيايي كرمان و همجواري با هندوستان، موجب گسترش ارتباط با اروپاييان شد و محيط فكري مركز ايالت از گشوده شدن دروازهاي اقتصادي به‌سوي بازارهاي جهاني تأثيرات زيادي پذيرفت، از آن جمله ضرورت تحصيل زنان بود. در انطباق با شرايط جديد، مدرسه‌هاي دخترانه در شهر تأسيس شد. رواج اين مدارس در ديگر شهرها، از جمله تهران با نگاه سنتي ـ مذهبي جامعۀ مردسالار مواجه شد؛ اما تنوع قومي و مذهبي شهر كرمان كه فضايي از تساهل و مدارا را ايجاد كرده بود، مانع از مخالفت جدي روحانيون سنتي با مدرسه‌هاي دخترانه شد. در اين مقاله، سعي بر آن است با روش پژوهش تاريخي و استفاده از منابع كتابخانه اي و اسناد، با رويكردي توصيفي ـ تحليلي در پي پاسخ به اين پرسش باشد، كه چه زمينه ها و عواملي سبب شد تأسيس مدرسه‌هاي دخترانه در شهر كرمان با ممانعت جدي مواجه نشود؟ يافته هاي پژوهش، نشان از حضور پررنگ و مؤثر زنان كرمان در تحولات اقتصادي، سياسي و اجتماعي هم‌زمان با نهضت بيداري فكري دارد؛ زمينه هاي تاريخي و اجتماعي چون: پيشينۀ حكمراني زنان در ايالت، حضور پيروان فرق اسلامي و غيراسلامي، افزايش فعاليت زنان در صنايع توليدي شهر و مشاركت آنان در تأمين معاش خانواده، موجب اعتماد به نفس و اتكا بيشتر زنان به خود شد و بر ميزان حضور آنان در تحولات اجتماعي افزود. از مهم ‌‌‌‌ترين پيامدهاي اين حضور، پيشرفت امر تحصيل زنان و استقبال از مدرسه‌هاي دخترانه در شهر كرمان بود.