كانسار چهرآباد، شمال اختر زنجان: كانه زايي سرب- روي و مس با سنگ ميزبان رسوبي تيپ Redbed در سازند قرمز بالايي

كانسار چهرآباد در پهنه ايران مركزي و در فاصله 70 كيلومتري شمال باختر زنجان قرار دارد. سنگ ميزبان كانه زايي در اين كانسار، واحدهاي ماسه سنگي خاكستري رنگ داراي مواد آلي متعلق به سازند قرمز بالايي است. اين ماسه سنگ ها از نوع فلدسپاتيك ليت آرنايت و ليت آرنايت (عمدتاً چرت آرنايت) بوده و از نظر جايگاه تكتونيكي متعلق به حاشيه‌هاي فعال قاره‌اي و حوضه‌هاي فورلندي هستند. كانه زايي سرب- روي و مس در كانسار چهرآباد در دو افق ماسه سنگي مجزا به ترتيب با ستبراي 5 و 9 متر و گستردگي طولي 200 و 1000 متر و به صورت لامينه اي و عدسي شكل هم روند با لايه بندي سنگ ميزبان رخ داده است. بافت ماده معدني در افق هاي كانه دار از نوع دانه پراكنده، سيمان بين دانه اي، عدسي، لامينه اي، شبه لامينه اي، جانشيني، رگچه اي و فرامبوئيدال مي باشد. در هر يك از افق هاي كانه دار، سه پهنه قرمز اكسيدان، شسته شده و احيايي كانه دار تشكيل شده است. پهنه قرمز اكسيدان در پايين و بالاي افق كانه دار، پهنه شسته شده در مركز و پهنه احيايي كانه دار در بخش پايين پهنه شسته شده قرار دارند. براساس مطالعات كانه نگاري و آناليزهاي EPMA، گالن، اسفالريت، كالكوسيت، پيريت و كالكوپيريت، كاني شناسي اصلي ماده معدني را در كانسار چهرآباد تشكيل مي دهند كه با اندكي كاني هاي نقره دار (مكينسترايت و استراميرايت) همراهي مي شوند. سروزيت، مالاكيت، آزوريت، كووليت، آتاكاميت، وانادينيت و گوتيت طي فرآيندهاي برون زاد تشكيل شده اند. با توجه به ويژگي هايي مانند محيط تكتونيكي، سنگ شناسي، چينه شناسي، كاني شناسي، ساخت و بافت و عوامل كنترل كننده كانه زايي (وجود آثار و بقاياي گياهي، وجود گنبدهاي نمكي، نفوذپذيري مناسب سنگ ميزبان، گسل ها و شكستگي ها)، كانسار چهرآباد در دسته كانسارهاي مس رسوبي تيپ Redbed قرار گرفته و از اين نظر قابل مقايسه با ديگر كانسارهاي مس رسوبي تيپ Redbed در منطقه ماه نشان مي باشد. اين كانسارها، ارتباط فضايي نزديكي با واحدهاي تبخيري و گنبدهاي نمكي موجود در سازند قرمز بالايي دارند كه مي بايست در مطالعات اكتشافي مورد توجه قرار گيرد.