گزارش بيرون زدگي رسوبات بارمين-آپتين در تاقديس سيدان و بررسي رخساره-هاي آنها به منظور اصلاح نقشه هاي زمين شناسي منطقه

سازند داريان به سن كرتاسه پيشين (آپتين-آلبين) يكي از سازند هاي كربناته در زون ساختاري زاگرس است كه با دارا بودن پتانسيل سنگ مخزن هيدروكربن از نواحي جنوب لرستان تا شمال غرب خليج فارس گسترش دارد. مطالعات ميداني و بررسي نقشه هاي زمين شناسي 1:250000 اقليد و 1:100000 سيوند نشان مي دهد كه در منطقه فارس داخلي بيرون زدگي هايي از سازند داريان و گدوان وجود دارد كه در هيچ يك از اين دو نقشه گزارش نشده است و به جاي آن بيرون زدگي مورد بحث به عنوان سازند سروك گزارش شده است. در اين مطالعه سعي بر آن است تا با بررسي اين بيرون زدگي، ويژگي هاي آن بررسي شده و صحت و سقم فرضيه فوق مورد تحقيق و اثبات قرار گيرد. به همين منظور ضخامت واحد هاي مختلف اين بيرون زدگي اندازه گيري شده و ويژگي هاي صحرايي هر يك به طور كامل توصيف شد. اين برش با مختصات جغرافيايي ΄05ͦ30طول شرقي و ΄56 ͦ52 عرض شمالي در 65 كيلومتري شمال شرق شيراز و در دماغه شمال غربي و يال جنوب غربي تاقديس سيدان اندازه گيري شده است. در مجموع تعداد 112 نمونه (102 نمونه سنگي، 10 نمونه شيل و مارن) جمع آوري شدند. نتايج بررسي ها نشان ميدهد كه سازند داريان در اين برش به طور عمده از سنگ آهك هاي اربيتولين دار تشكيل شده است. اين سازند با مرزهاي هم شيب و پيوسته بر روي شيل ها سازند گدوان و در زير آهك هاي آرژيلي و شيل هاي سازند كژدمي قرار دارد. نكته قابل توجه اين است كه بيرون زدگي سازند گدوان نيز در نقشه هاي اين محدوده نشان داده نشده است. در اين برش واحد شيلي به نام زبانه كژدمي سازند داريان را به دو واحد داريان پاييني و بالايي تقسيم مي كند. واحد پاييني در اين برش 58 متر ضخامت دارد و اغلب از سنگ آهك هاي آرژيلي و بين لايه هايي از شيل و باند هاي چرتي سياه تا قهره اي رنگ تشكيل شده است. اين واحد ويژگي هاي واحد پاييني سازند داريان را نشان مي دهد كه در بسيار از مطالعات توصيف و گزارش شده است. زبانه كژدمي 55 متر ضخامت دارد و از تناوب هاي شيل هاي خاكستري و مارن و به مقدار كمتري ميان لايه هاي از آهك آرژيلي تشكيل شده است. بررسي ها نشان دهنده وجود محتواي بالايي از فرامينيفر هاي پلانكتون (گلوبيژرين و هدبرگلا) در اين رسوبات است. واحد بالايي 210 متر ضخامت دارد و از سنگ آهك هاي متوسط تا ضخيم لايه كالك آرنايتي تا كلسي رودايتي حاوي اربيتولين هاي مخروطي تا كشيده به رنگ خاكستري تشكيل شده است. ماكروفسيل هايي نظير دوكفه اي و گاستروپود (در اندازه هاي 8 تا 10 سانتيمتر) نيز در اين واحد ديده مي شود. مطالعه رخساره هاي رسوبي منجر به شناسايي 13 رخساره كربناته و 2 رخساره آواري در اين رسوبات شده است كه رخساره هاي كربناته عبارتند از : Radiolarian wackestone/packstone, Planktonic foraminiferal wackestone/packstone, Bioclastic wackestone/packstone, Bioclastic floatstone/rudstone, Discoidal orbitolina rudstone, Bioclastic grainstone, Ooid grainstone, Peloidal orbitolina grainstone, Peloidal grainstone, Orbitolina packstone, Peloidad foraminirera wackestone/packstone, Peloidal green algea wackestone/packstone, Fossiliferous mudstone. رخساره هاي آواري نيز شامل شيل و مارن هاي حاوي فرامينيفر پلانكتون است. اين رخساره ها در چهار زير محيط لاگون (D)، پشته سدي (C)، درياي باز (B) و بخش عميق حوضه (A) ته نشين شده اند. با توجه به روند تغييرات عمودي و جانبي رخساره ها و مقايسه با ساير بخش هاي زون ساختاري زاگرس استنباط مي شود كه اين رسوبات بر روي يك رمپ هموكلينال تا حوضه اينتراشلفي رسوب كرده اند. مجموعه اين ويژگي ها به وضوح نشان مي دهد كه اين بيرون زدگي ها متعلق به سازند داريان بوده و نياز است نقشه هاي اين منطقه مورد بازنگري قرار گيرند.