بررسي ژئوشيمي نهشته هاي كربناته سازند تيرگان درشرق حوضه رسوبي كپه داغ

سازند تيرگان به سن كرتاسه زيرين (بارمين – آپتين)، يك سازند كربناته با ميان لايه هاي شيلي و مارني است كه عمدتاً از سنگ آهك هاي االيتي – اربيتوليني تشكيل شده است كه به طور هم شيب بر روي سازند سيليسي آواري شوريجه و زير سازند آهكي مارني سرچشمه در شرق حوضه رسوبي كپه داغ قرار دارد. با توجه به پتانسيل مخزني، تا كنون اين سازند به خصوص در اين نواحي از ديدگاه دياژنز و به كمك داده هاي ژئوشيميايي مورد مطالعه دقيق قرار نگرفته است لذا بدين منظور مطالعه آن دو برش در نواحي شرقي حوضه رسوبي كپه داغ انتخاب شد كه شامل برش سررود به ضخامت 136 متر و برش كلاته ابراهيم بيگ به ضخامت 45 متر مي باشد. از اين برش ها 132 مقطع نازك تهيه شد. مهمترين فرآيندهاي دياژنتيكي شناسايي شده در سازند تيرگان عبارتند از سيماني شدن، ميكريتي شدن، انحلال، فشردگي، دولوميتي شدن، شكستگي، نئومورفيسم، استيلوليتي شدن و سيليسي شدن مي باشد. به منظور مطالعات ژئوشيميايي 35 نمونه به روش پلاسماي جفت شده القايي و 15 نمونه به روش جذب اتمي آناليز شدند. پراكندگي عناصر اصلي (Ca,Mg) و فرعي (Fe,Mn,Na,Sr) و گستره ايزوتوپي اكسيژن 18 و كربن 13 آهك هاي سازند تيرگان، نشان دهنده تركيب كاني شناسي اوليه كلسيتي در اين نواحي مي باشد. همچنين اين مقادير تاثير محيط غالب دياژنز تدفيني بر روي اين نهشته ها را در يك سيستم دياژنزي نيمه بسته و با نسبت آب به سنگ پايين نشان مي دهد. دماي آب دريا در زمان ته نشست كربنات هاي سازند تيرگان با استفاده از سنگين ترين ايزوتوپ اكسيژن در نمونه هاي گل آهكي، 64/23 درجه سانتي گراد برآورد شده است.