بررسي تغييرات محيط رسوبي از شرايط احيايي به اكسيدان، مثالي از رسوبات آپتين زيرين در جنوب غرب ايران

بررسي رسوبات واحد پاييني سازند داريان در برش در زون فارس داخلي نشان دهنده وجود لايه هايي از شيل و آهك به رنگ قرمز ارغواني است كه در عين وجود رخساره پلاژيك و عميق داراي موجودات بنتيك نيز هستند. داده هاي مربوط به اندازه گيري هاي عنصري توسط روش جذب اتمي نشان دهنده افزايش عنصر Fe و عناصر وابسته ديگر همچون Mn در اين افق است. آناليز كاني شناسي با استفاده از روشXRD نيز نشان دهنده وجود اكسيد آهن به فرم هماتيت در اين رسوبات است. از آنجا كه بررسيهاي عنصري موييد حاكم بودن شرايط دياژنز دفني در يك سيستم بسته در اين رسوبات است، عامل ايجاد رنگ قرمز در اين لايه ها مربوط به وجود كانيهاي اهن دار در زمان رسوب‌گذاري است. چنين رسوباتي تحت شرايط اكسيدان تشكيل شده كه با شرايط تشكيل لايه هاي غني از مواد آلي و رسوبات پلاژيك همخواني ندارد. عامل ايجاد شرايط اكسيدان در يك محيط آنوكسيك و بدون اكسيژن، كاهش دما پس از رويداد آنوكسيك اقيانوسي است كه اين تغيير دماي آب منجر به افزايش پتانسيل اكسيدكنندگي آب هاي عميق حوضه و انتقال اكسيژن به اين مناطق شده است. با توجه به اينكه عامل كاهش دما خروج حجم عظيمي از دي اكسيد كربن از اتمسفر به شكل رسوبات غني از مواد آلي است، تشكيل اين لايه هاي قرمز اقيانوسي در زمان كرتاسه به عنوان رويدادي متعاقب با رويداد آنوكسيك اقيانوسي در نظر گرفته ميشود.