كانه زايي، ساخت و بافت و تيپ كانسار سلستين مادآباد، جنوب زنجان

كانسار سلستين مادآباد در پهنه ايران مركزي و در فاصله‌ ۱۰۰ كيلومتري جنوب زنجان واقع شده است. واحدهاي سنگي رخنمون يافته در محدوده كانسار مادآباد، عمدتاً از سنگ‎هاي آهكي متوسط تا ضخيم‌لايه و توده‌اي با ميان‌لايه‌هاي سنگ آهك مارني و مارن سازند قم تشكيل شده است. كانه زايي در كانسار سلستين مادآباد به صورت عدسي شكل درون واحدهاي كربناته سازند قم رخ داده است. عدسي كانه دار، 360 متر درازا و 60 متر پهنا داشته و روند عمومي آن شمال خاوري- جنوب باختري بوده و روند عمومي لايه بندي (شمال-باختري- جنوب خاوري) واحدهاي كربناته ميزبان را قطع كرده است. سه مرحله كانه‌زايي در كانسار مادآباد قابل تفكيك است. كاني زايي مرحله اول شامل بلورهاي ريز و دانه شكري سلستين بي رنگ تا سفيد با بافت توده اي است. مرحله دوم كاني زايي با فراواني سلستين هاي درشت بلور نسل دوم همراه با مقادير كمي استرانسيانيت و باريت با بافت رگه- رگچه اي مشخص مي گردد كه كانه زايي مرحله اول را قطع كرده است. كانه زايي مرحله سوم با تشكيل سلستين هاي درشت و خودشكل در حفرات ژئودمانند و درون شكستگي هاي مراحل قبلي كانه زايي مشخص مي شود. دگرساني‌هاي شامل دگرساني هاي دولوميتي، كلسيتي و سيليسي مي باشند. براساس مطالعات ميكروسكوپي، سلستين كاني شناسي اصلي ماده معدني در كانسار مادآباد است كه با اندكي استرانسيانيت و باريت همراهي مي شود. كلسيت، دولوميت، كوارتز و اكسيدها- هيدروكسيدهاي آهن، كاني هاي باطله در اين كانسار هستند. براساس اين مطالعات، بافت ماده معدني از نوع توده‌اي‌، رگه-‌ رگچه‌اي، پُركننده‌ فضاهاي‌ خالي، دانه¬شكري، بادبزني، كاكلي، شعاعي يا دروزي، شبه گورخري، بِرشي و كاتاكلاستيك است. براساس نتايج مطالعات ريزدماسنجي، درجه شوري ميان بارهاي سيال دو فازي غني از مايع در كانسار مادآباد بين 6 تا 18 (ميانگين 10/6) درصد وزني معادل نمك طعام و دماي همگن شدن آن ها از 248 تا 365 درجه سانتي گراد (ميانگين 278) متغير است. اين مطالعات بيانگر حداقل عمق تشكيل حدود 490 متر براي كانسار مادآباد مي باشد. ويژگي هاي كانسار مادآباد بيش ترين شباهت را با كانسارهاي رسوبي نوع MVT (زيررده غني از استرانسيم) و جانشيني اپي ژنتيك دارد.