مطالعه‌ي تطبيقي سازهاي باديِ موسيقي پيش از اسلام و دوره‌ي اسلامي

هدف از مقاله‌ي حاضر شناسايي، تبيين و طبقه‌بندي انواع مختلف سازهاي بادي تاريخ ايران با تأكيد بر مقايسه‌ي تطبيقي سازهاي بادي پيش از اسلام و دوره‌ي اسلامي است. سازهاي بادي متداول در تاريخ ايران در هر دو موقعيت بزمي و رزمي كاربرد داشتند. ني در موسيقي قديم ايران از نظر اندازه‌ و ويژگي‌هاي ديگر به انواع مختلفي تفكيك مي‌شد.‌ مهم‌ترين ساز بادي مورد استفاده در موقعيت رزمي انواع مختلف «كرناي» بود. «سرنا» تنها ساز بادي بود كه در هر دو موقعيت‌ بزمي و رزمي كاربرد داشت. از يافته‌هاي تحقيق حاضر همچنين مي‌توان دريافت سازهاي بادي در دوره‌ي اسلامي انواع مختلف و متنوع‌تري را نسبت به سازهاي بادي پيش از اسلام شامل مي‌شدند كه اين تنوع هم در متون مكتوب و هم در منابع تصويري مشهود است. با وجود تنوع و انواع مختلف سازهاي بادي دوره‌ي اسلامي، تكامل و پيشرفتي در ساختمان اين سازها نسبت به دوره‌ي ايران باستان مشاهده نمي‌شود. اين عدم تكامل و پيشرفت در ساختار سازهاي بادي تا به امروز نيز در موسيقي ايران مشهود است. امروزه هيچ‌يك از سازهاي بادي مطلق داراي چندين لوله‌ي صوتي كه هم در دوره‌ي ايران باستان و هم در دوره‌ي اسلامي رواج داشت، در موسيقي مناطق مختلف ايران حضور ندارند. روش تحقيق در اين مقاله توصيفي ـ تحليلي است و گردآوري اطلاعات به روش كتابخانه‌اي انجام شده است.