تحليل نقوش پارچه هاي ساساني بر اساس الگوي سه گانه دومزيل

پارچه هاي ساساني، يكي از بهترين مجموعه نقش مايه هاي معنادار ايراني را در تركيب ها و رنگ هاي متنوع به نمايش گذاشته اند. تحليل حاضر در پي تحليل نقوش پارچه هاي دوره ساساني با رويكرد تحليل محتواست. پرسش اصلي تحقيق حاضر، چگونگي طبقه بندي نقوش پارچه هاي ساساني بر اساس طبقات اجتماعي جامعه ساساني (طبقات سه گانه دومزيل) است. براي پاسخ به اين پرسش، نظريه طبقات سه گانه دومزيل به عنوان نظريه تحليلي مورد استفاده قرار گرفته است. هدف تحقيق، شناسايي مفاهيم نقوش پارچه هاي دوره ساساني است. روش تحقيق، توصيفي تحليلي است. روش گردآوري مطالب كتابخانه اي از طريق فيش برداري و تصويرخواني است. تجزيه تحليل داده ها كيفي است. بر اساس نتايج تحقيق، نقوش پارچه هاي دوره ساساني به سه طبقه كاهني/شاهي، جنگاوري/دلاوري، باروري/اقتصادي قابل طبقه بندي است كه بازتابي از نظام طبقاتي جامعه ساساني مي باشد. برخي از نقوش، هر دو كنش را نشان مي دهد مانند نقوشي كه هم نشان شاهي اند، هم نماد دلاوري. يا نمادهايي كه هم نماد شاهي اند و هم نماد باروري. اين نحوه نمادپردازي، ريشه در تفكر هندواروپايي و هندوايراني دارد كه دومزيل آن را مطرح كرده است.