بررسي عناصر نوشتاري در طلسم هاي ايراني در دوره صفويه و تاثير آن در تايپوگرافي معاصر ايران

طلسم و جادو و تاريخ بشر چنان در هم تنيده اند كه در تمامي ادوار ، رد پاي واضحي از آن ها در زندگي آدمي به چشم مي خورد . جدا از رد يا قبول اين باور ، بايد بر اين نكته تاكيد داشت كه بخش قابل توجهي از ميراث فرهنگ ماندگار همه اقوام و ملل بدوي تا به امروز را مي توان در حيطه طلسم و جادو يافت و با توجه به تنوع آن ، با گستره ي عظيمي از آيين ها ، باورها ، اعتقادات ، اعمال ، ابزار ، تصاوير و نوشتار روبرو هستيم كه هر يك از اين انشعاب ها ، مجالي فراخ و زماني طولاني براي مطالع و بررسي طلب مي كند . از ماياهاي بزرگ – آزتك ها و امپراتوري اينكاها - ، فراعنه قدرتمند مصر ، پادشاهان ثروتمند چين و اعراب باديه نشين گرفته تا اديان الهي همچون يهوديت ، مسيحيت و اسلام و از ا نسان غارنشين ايراني گرفته تا پادشاهان كاخ نشين صفوي ، همه و همه با توسل به نيروي موهوم فوق بشري ، اميد داشتند كه خود از شر در امان مانده و دشمن را به شر گرفتار سازند و اين امر ممكن نبود مگر با كمك جادوگراني كه با انجام اعمالي عجيب و نوشتاري غريب اين امر را انجام مي دادند . بخش قابل توجهي از تاريخ به جا مانده از ايران نيز شامل اسناد كتبي به جامانده از طلسم ها و تعويذهايي است كه با نوشتار گوناگون و براي رسيدن به مقاصد مختلف ثبت شده اند . از آنجا كه بكر ترين فضا هاي بصري را مي توان در آثار خلق شده توسط « طراحان ناهنرمند » ي يافت كه هيچ آشنايي با فضاي تچسمي نداشته اند جست ، فرم هاي تصويري و نوشتاري طلسم هاي ايراني را مي توان فضاي جديدي براي كاوش عناصر بصري نو ديد و به تفحص در اين مقوله پرداخت . دوره تاريخي صفوي به دليل بازه زماني طولاني و پادشاهاني معتقد به مقوله جادو ، فصل مناسبي براي تحقيق و پژوهش در اين باره است و دستاوردهاي قابل توجهي از عناصر نوشتاري طلسم هاي ايراني را در خود جاي داده است كه قابليت استفاده در تايپوگرافي معاصر ايراني را دارا است .