بررسي تطبيقي شاخص هاي علم سنجي مجلات پزشكي ايراني نمايه شده در پايگاه هاي اسكوپوس و وب او ساينس

مقدمه ميزان حضور و نمايه شدن مجلات علوم پزشكي به عنوان نماد توسعه سلامت و بستر مناسب جهت اراية جديدترين نتايج تحقيقات در زمينه هاي مختلف علوم پزشكي در نمايه‌نامه‌هاي معتبر بين المللي تعيين‌كنندة ميزان مشاركت علمي يك كشور در سطح جهاني محسوب مي شود. شاخص‌هاي كمي و كيفي علم سنجي به عنوان معيارهايي براي ارزشيابي ماحصل فعاليت هاي‌علمي به ويژه مجلات علمي نقش بسيار مهمي در رتبه بندي كشورها، دانشگاه‌ها، اعضاي هيئت علمي و پژوهشگران به كار مي رود . هدف از اين مطالعه تعيين و مقايسة شاخص‌هاي علم سنجي مجلات علوم پزشكي ايران در دو پايگاه اسكوپوس و وب آو ساينس بود. روش بررسي اين پژوهش به روش پيمايشي تحليلي با استفاده از روش‌هاي علم سنجي انجام شد. داده‌هاي مربوط به 110عنوان مجلة علوم پزشكي ايران در پايگاه هاي استنادي اسكوپوس و وب آو ساينس در هفتة اول فروردين ماه 1397 گردآوري شد. سپس شاخص‌هاي علم سنجي ضريب تأثير(دو ساله و پنج ساله)، شاخص هرش(دو ساله و پنج ساله)، شاخص جي(دو ساله و پنج ساله)، شاخص فوريت، تأثير استنادي و شاخص استناد به ازاي سال مجلات از طريق جايگذاري فرمول شاخص‌هاي علم سنجي به صورت دستي محاسبه شد. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSSv.20 و آزمون هاي آماري تي مستقل ، من ويتني و تي دو هتلينگ مورد تجزيه و تحليل و مقايسه قرار گرفت. يافته‌ها ميانگين شاخص‌هاي علم سنجي محاسبه شده به صورت دستي مجلات علوم پزشكي ايران در پايگاه استنادي وب آو ساينس بجز در شاخص ضريب تأثير دو ساله و شاخص فوريت بيشتر از پايگاه استنادي اسكوپوس بود(05/0p ). مقايسة شاخص‌هاي علم سنجي مجلات مشترك در اين دو پايگاه استنادي نشان داد كه ميانگين شاخص هاي علم سنجي مجلات مشترك در پايگاه استنادي اسكوپوس به جز در شاخص هاي هرش و جي پنج ساله بيشتر از پايگاه استنادي وب آو ساينس بود( 05/0p ). ساير يافته‌هاي مطالعه حاكي از آن است كه ميانگين شاخص‌هاي علم سنجي مجلات مشترك بيشتر از مجلات غير مشترك است. يافته‌هاي اين پژوهش، همبستگي مثبت و معني داري بين شاخص هاي علم سنجي مجلات را در دو پايگاه استنادي تاييد كرد. نتيجه‌گيري با توجه به بين رشته اي بودن پايگاه اسكوپوس روند كمي نمايه شدن مجلات در پايگاه اسكوپوس هم از سابقه زماني و هم از رشد بيشتري نسبت به پايگاه وب آوساينس برخوردار بوده است. همچنين نتايج نشان داد بين رشته اي بودن و ميزان رويت پذيري بيشتر مي تواند بر دريافت ميزان استناد و به تبع آن ارتقاي شاخص هاي علم سنجي تاثير داشته باشد.