معجزه از منظر عقل و علوم بشري با تأكيد بر انديشه آيت الله جوادي آملي

داستان هاي گوناگوني در قرآن مطرح شده كه در آن تحقق امري خارق العاده مطمح نظر قرار گرفته است. هيچ مفسري نمي تواند به تفسير كامل قرآن بپردازد، در حالي كه ديدگاه هاي خود را درباره اين حكايت ها و امور خارق العاده آن روشن نساخته باشد. اين نظريات گاه از سوي برخي معاصران مورد ترديد قرار گرفته يا انكار شده است. آنها تفسير غيبيِ اين داستان ها را پا گذاشتن جاي پاي گذشتگان و تكرار خطاي آنان تلقي نموده اند و تحت تأثير علوم تجربي در عصر جديد قرار گرفته اند. اين مفسران معجزه رخ داده در اين داستان ها را به معناي استثنا در قانون مسلّم عليّت دانسته و در نتيجه آن را به گونه اي كه با علوم تجربي روز توجيه پذير باشد، تأويل نموده اند. زيرا قرآني كه بشر را به تدبر و پيروي از عقل فرا خوانده، چگونه ميان انديشيدن و خرق عادت، كه لازمه اش تسليم بدون تعقل است، جمع كرده است. در مقابل اين نظرات، ديدگاه هاي گوناگوني ارائه شده كه وجود اعجاز در قصص قرآن را مي پذيرد و با آوردن مستنداتي آن را در محدوده فعاليت عقل دانسته و خارج از نفوذ علم بشري مي داند. چنين رويكردي در آراي آيت الله جوادي آملي بسيار دقيق و ژرف انديشانه مورد توجه قرار گرفته است، بدين سان كه نقد اين نظرات را به طور ويژه مي‌توان از آثار ايشان دريافت نمود. از اين رو در نوشتار حاضر با روش توصيفي- تحليلي و با تأكيد بر انديشه آيت الله جوادي آملي، معجزه از منظر عقل و علوم بشري بررسي شده است. بايد در نظر داشت تاكنون پژوهشي در آراي آيت الله جوادي آملي كه منحصر به اعجاز در داستان هاي قرآن و تحليل آراي منكران آن باشد، انجام نشده است.