تحدي با تأكيد بر ديدگاه آيت‌الله العظمي فاضل لنكراني(ره)

آيات تحدي از نمونه‌هاي اعجاز بياني در قرآن مي‌باشد. عدم سازگاري سير منطقي آيات تحدي با ترتيب نزول سوره‌ها، از سؤالات اساسي پيرامون اين موضوع مي‌باشد. چه آن‌كه تحدي از كل قرآن به يك سوره، سپس به ده سوره، بعد به يك حديث، و مجددا به يك سوره انجام پذيرفته است. عمده مشكل در مرحله دوم و سوم است كه از يك سوره به ده سوره تحدي شده است. برخي براي رهايي از اين مشكل، اساس لزوم وجود سير منطقي در آيات تحدي را انكار كرده‌اند، برخي نيز در صحت گزارش‌هاي ترتيب نزولي ترديد روا داشته‌اند. اما هر دو تلاش، داراي اشكالات متعددي بوده و عملا، از جانب غالب مفسران مورد انكار قرار گرفته است. بسياري نيز تلاش كرده‌اند، آيات را به گونه‌اي تحليل كنند كه ضمن حفظ التزام به ترتيب نزول، بتوانند توجيهي منطقي از سير بيان آيات تحدي عرضه نمايند. اما هيچ كدام به گونه‌اي نبوده است كه فصل الخطاب به حساب آيد. مقاله حاضر در پژوهشي تطبيقي و تحليلي، ديدگاه آيت‌الله العظمي فاضل را در حل مشكل اين چنين نشان مي‌دهد: ابتدا به كل قرآن تحدي شده و سپس به يك سوره با لحاظ كليه ويژگي هاي لفظي و معنوي كه سوره هاي قرآن دارد. اما در ادامه كه تحدي به ده سوره انجام پذيرفته، گرچه از جهت حجم، دشوارتر از آوردن يك سوره است، اما بدان جهت كه قيد جعلي بودن در آن لحاظ شده، ايشان نتيجه مي‌گيرد تحدي در اين جا تنها محدود به الفاظ است و مكذبان از هم آوردي معنايي و محتوايي معاف شده اند. بدين ترتيب، آوردن ده سوره با اين شرايط، از آوردن يك سوره جامع الشرايط، آسان‌تر خواهد بود و بدين ترتيب سير منطقي از دشوار به آسان در آيات تحدي نمايان مي شود.