بازتاب قهوه خانه ها در سفرنامه هاي سياحان اروپايي عصر صفويه

بيان مسأله: پيشينه ورود قهوه به ايران و به تبع آن شكل گيري قهوه خانه ها به عصر شاه طهماسب اول صفوي(930-984 ه ق) مي رسد. قهوه خانه از همان ابتداي شكل گيري تا پايان عصر صفويه به دليل عنايت ويژه پادشاهان صفويه به اين مكان مهم فرهنگي تغييرات زيادي به خود ديد، به گونه اي كه از يك مكان صرف براي نوشيدن قهوه به مكاني براي تجمع هنرمندان، شاعران و تبادل افكار آنان مبدل شد. اين مركز مهم فرهنگي در كانون توجه بسياري از سياحان و سفرنامه نويسان اروپايي قرار گرفته است و در آثار خود به اين مركز مهم و نوپا و حواشي پيرامون آن پرداخته اند. هدف پژوهش: اين پژوهش مي كوشد تا نهاد قهوه خانه و مسائل پيرامون آن را از دل سفرنامه ها و آثار سياحان غربي مورد بررسي و ارزيابي قرار دهد. روش و چگونگي انجام پژوهش: اين مقاله با روش گردآوري اطلاعات از سفرنامه هاي سياحان اروپايي و با رويكرد توصيفي و تحليلي تاريخي سامان يافته است. يافته ها و نتيجه گيري: نتايج حاصل از پژوهش نشان مي دهد كه در عصر صفويه انواع مختلفي از قهوه خانه ها همچون قهوه خانه هاي بين راهي، قهوه خانه هاي سيار، قهوه خانه خصوصي، قهوه خانه هاي مستقر در كوچه و بازارها فعال بود كه هر كدام بنا بر ضرورتي خاص شكل گرفت و كاركردهاي خاص خود داشتند.