افول قهوه و ورود چاي در ايران عصر قاجار

بيان مسأله: در دوره قاجار قهوه يكي از نوشيدني هاي محبوب نزد ايرانيان بود. در اين دوره به دليل روابط گستره با غرب(اروپائيان)، دوره گذار از سنت به مدرن ناميده شده است. قهوه در اين دوره يك نوشيدني محبوب، منظم و دائمي در اكثر ميهماني ها و مجالس طبقات بالا محسوب مي شد. در اواسط دوره قاجار(ناصرالدين شاه) با ورود چاي و اسباب و لوازم آن(سماور)، چاي دومين نوشيدني ايرانيان محسوب شد. نوشيدن چاي در كنار قهوه در بين اعيان و اشراف بيانگر تفاخر بود. همچنين در اين دوره مكان هاي عمومي و تفرج گاه ها مانند قهوه خانه ها نشان دهنده مقام اجتماعي، درجه دوستي و صميمت شد. هدف پژوهش: مقاله حاضر درصدد است به اين سوال پاسخ دهد كه ورود چاي چه تاثيري بر قهوه در دوره قاجار گذاشت؟ چه عواملي باعث شد چاي در نزد ايرانيان محبوب تر شود؟ روش و چگونگي انجام پژوهش: مقاله حاضر با بهره گيري از شيوه ي توصيفي ـ تحليلي و استفاده از متون تاريخي، روزنامه ها و سفرنامه هاي اروپايي عصر قاجار به بررسي اين موضوع مي پردازد. يافته ها و نتيجه گيري: يافته هاي اين پژوهش نشان مي دهد كه عوامل بسياري نظير وفور كشت چاي در مناطق شمالي ايران/ ارزان و در دسترس بودن چاي نسبت قهوه/ ورود شكلات و استفاده از ديگر شيريني جات طبيعي و ديدگاه منفي ايرانيان نسبت به قهوه قجري باعث شد كه چاي به عنوان يك نوشيدني تفريحي در نزد ايرانيان مورد قبول واقع شود.