بهينه‌سازي پارامترهاي آتشباري به منظور كاهش ريسك پرتاب سنگ و عقب‌زدگي در معدن مس سونگون

امروزه در معادن بهينه‌سازي پارامترهاي اصلي استخراج به گونه‌اي كه در عين اقتصادي بودن، كمترين ريسك از بعد ايمني و بيشترين بهره‌وري را به همراه داشته باشند، از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. يكي از مهم¬ترين پارامترهاي تأثيرگذار بر عمليات استخراج انجام صحيح عمليات آتشباري است. براي انجام يك عمليات آتشباري مناسب علاوه بر حاصل شدن خردايش مناسب در سنگ، بايد ريسك مخاطراتي نظير پرتاب سنگ، عقب‌زدگي، لرزش زمين و ... به حداقل برسد. در اين مقاله با توجه به روابط تجربي كه پيش از اين به منظور تخمين فاصله پرتاب سنگ و مقدار عقب‌زدگي در معدن مس سونگون توسعه يافته‌اند، پارامترهاي آتشباري به گونه‌اي بهينه‌سازي مي‌شوند كه كمترين ريسك پرتاب سنگ و عقب‌زدگي حاصل شود. براي اين منظور مدلي كه داراي دو تابع هدف كمينه‌سازي پرتاب سنگ و كمينه‌سازي عقب‌زدگي مي‌باشد، منظور شده‌است. سپس با استفاده از الگوريتم بهينه‌سازي ازدحام ذرات (PSO) هر دو تابع حل و مقادير پارامترهاي آتشباري بدست آمدند. از آنجاييكه الگوريتم‌هاي فراابتكاري جواب بهينه مطلق را ارائه نداده و جواب‌هاي نزديك به حالت بهينه را بيان مي‌كنند، لذا با حل مدل، جواب‌هاي گوناگوني ارائه مي‌شود كه براساس آنها كمترين سطح ريسك پرتاب سنگ و عقب زدگي حاصل مي‌شود. سپس با بررسي جواب‌هاي گوناگون، جوابي كه موجب خردايش بيشتر (جوابي كه داراي بيشترين خرج متوسط در هر چال بود) به عنوان جواب بهينه انتخاب گرديد. بر اساس اين جواب الگوهاي آتشباري معدن مس سونگون را مي‌توان به گونه‌اي طراحي كرد كه كمترين ميزان پرتاب سنگ و عقب‌زدگي را شامل مي‌شوند.