بررسي رابطه معماري در ادبيات با نگاهي بر شعر فارسي

معماري و ادبيات بهعنوان دو شاخه از هنر، مانند بسياري از هنرهاي ديگر، در ابعاد مختلف معنا و صورت تشابهات زيادي دارند و اين مشابهات به ويژه در كاربرد لفظي واژگان و مصطلحات نمودي آن در هر يك از علوم كه ريشه در خاص دارد. ارتباط معماري و ادبيات را از سه جنبه مي توان بررسي كرد: 1 –كاربرد اصطالحات معماري در ادبيات. شاعران و نويسندگان از كلماتي مانند كاروانسرا ، خانه ، طاق و... استفاده كرده اند تا مفاهيم و مطالب ذهني ، حكمي و عبرت آموز را براي خوانندگان ملموس تر نمايند و مفهوم و مقصود خود را برسانند. در اين راستا از آرايه هاي مختلف ادبي چون تشبيه، استعاره، اسلوب معادله، كنايه و.... استفاده كرده اند؛ تا بر تأثيرگذاري كالم خود بيفزايند. تعدادي از آن ها در زبان فارسي به عنوان ضرب المثل به كار مي رود. 2 -اشاره به بناها و ساختمان هايي كه ضمن داستان ها آمده است. با خواندن اين آثار با شيوه ي معماري در دروه هاي مختلف آشنا مي شويم و ازنحوه ي كار معماران به عنوان افرادي هنرمند آگاهي مي يابيم به گونه اي كه گوشه هاي مبهم تاريخ معماري ايران براي همگان آشكار مي شود. براي مورد اول ،كليات شيخ اجل، سعدي و براي مورد دوم شاهنامه حكيم ابوالقاسم فردوسي انتخاب شده است. حماسه و اسطوره با فردوسي به اوج مي رسد وكليات سعدي هم دريايي است كه مي توان براي پژوهش در تمام شاخه هاي ادبي – هنري از آن استفاده كرد. هر دو محور پژوهشي، جلوه ي معماري در ادبيات است. 3 -استفاده از اشعار و جمله هاي زيبا در كاشي كاريي ها و گچ بري ها كه در سردر عمارت ها، و رودي ها، گنبدها و....... ديده مي شود. اين موضوع، جلوه ي ادبيات در معماري است و به طور مختصر به آن اشاره شده. پژوهش به شيوه ي كتابخانه اي و همراه با توصيف و تحليل اشعار است.