عوامل اثر بخش بر روي حفظ آثار باستاني در مقابل پديده ونداليسم (نمونه پژوهش: تخت جمشيد)

ونداليسم به عنوان پديده اجتماعي مي‌تواند اثرات منفي مالي، رواني و اجتماعي زيادي را بر جامعه تحميل نمايد. همچنين مي‌تواند سبب كاهش كيفيت محيطي در فضاهاي عمومي گردد. بر اين اساس در مقاله حاضر به بررسي عوامل اثربخش بر روي حفظ آثار باستاني در مقابل پديده ونداليسم در تخت جمشيد پرداخته شد. با توجه به مولفه‌هاي زمينه‌اي، موقعيت مكاني و محيطي استخراج شده از ادبيات نظري، پرسشنامه تدوين گرديد. حجم نمونه با توجه به حجم جامعه براساس فرمول كوكران 384 نفر برآورد شد. پرسشنامه‌ها به روش تصادفي ساده توزيع و داده‌هاي بدست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS تحليل گرديد. به منظور سنجش پايايي پرسشنامه از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد كه ميزان آن براي تمامي مولفه‌هاي مورد بررسي بيشتر از 0.7 برآورد گرديد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون لاندا و گاما، ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون چند متغيره انجام شد. نتايج حاكي از اين است كه بين متغيرهاي مستقل با متغير وابسته (ونداليسم) رابطه معنادار وجود دارد. به منظور تعيين مهم‌ترين مولفه تاثيرگذار بر كاهش ونداليسم از رگرسيون چند متغيره استفاده نموديم نتايج نشان داد كه مولفه‌ي زمينه‌اي با ميزان بتاي 0.345 بيشترين تاثير را بر پديده‌ي ونداليسم دارد. شايان ذكر است كه بيشترين آثار تخريبي بر روي بناهاي تخت جمشيد خارج از اشكال نامفهوم مي باشد، براين اساس مي‌توان نتيجه گرفت كه به احتمال قريب به يقين افرادي كه باعث تخريب شده اند افرادي باسواد بودند از سوي ديگر مي توان به نوشته هاي انگليسي اشاره كرد كه نشان مي‌دهد افراد باسواد موجب تخريب شده اند و يا توسط توريست ها اين اعمال صورت گرفته است.