تصوير خفقان آلود جامعه در دو شعر«الليل في كل مكان» و «زمستان»

ادبيات هر اديبي، آينه تمام نماي عصر اوست كه مي توان سيماي جامعه وي را در آن ديد. عبدالوهاب البياتي و مهدي اخوان ثالث از جمله شاعران متعهدي هستند كه به خوبي وظيفه خود را در قبال جامعه انجام داده و در دفترهاي شعري خود از جامعه زمان خود گفته اند و زشتي ها و زيبايي هاي آن را به تصوير كشيده اند. شعر« الليل في مكان» از بياتي و «زمستان» از اخوان نمونه هاي ارزشمندي هستند كه حقيقت هاي تلخ جامعه براي مخاطب به خوبي ترسيم شده است. اين پژوهش سعي دارد به روش توصيفي- تحليلي و به كمك مكتب آمريكايي اين دو شعر را مورد تطبيق قرار داده سپس شباهت ها و تفاوت هاي هر يك را بيان كند .يافته ها نشان مي دهد كه دو شاعر معتقدند كه انسان معاصر در رنج و عذاب است و حكومت عامل اساسي اين رنج و بدبختي است. بنابراين بن مايه شعر هر دو شاعر، اجتماعي- سياسي است كه بر تعهد و التزام آنان به جامعه خود گواهي مي دهد. اما از نقاط اختلاف اين دو شاعر مي توان گفت؛ بياتي معتقد است حكومت از آن شب است كه صداي هر جوانمردي در آن خاموش است و اخوان معتقد است كه حكومت از آن زمستان است و سوزش آن براي همه مردم جامعه دردناك و عذاب آور است. از سويي اليباتي در ترسيم نابساماني جامعه ابتدا از جهان، سخن گفته سپس به شهر و نيشاپور مي رسد يعني از كل به جزء مي رسد اما اخوان برعكس عمل كرده است و از جزء به كل مي رسد بدين معنا كه از پاسخ داده نشدن سلام شروع مي شود و با دلگير بودن هواكوتاهي سقف آسمان ادامه مي يابد.