مردم سالاري ديني و تاثير آن بر همگرايي منطقه اي در خاورميانه

مردم سالاري ديني به عنوان برداشتي كه مرجعيت دين را در تعيين حدود و تبيين مولفه هاي مشاركت مردمي در امر حكمراني پذيرفته است، مفهوم بديع و تازه اي است كه كانون توجه بسياري از پژوهش هاي معاصر بوده است. گرچه تاكنون در رابطه با مفهوم نظري، مباني و الگوي نظام سياسي مردم سالاري ديني پژوهش هاي بسياري صورت گرفته است، اما آنچه كمتر بدان پرداخته شده است توجه به ابعاد منطقه اي مردم سالاري ديني و تاثيرات و ظرفيت آن در شكل دهي به فرآيند ها و پويش هاي منطقه خاورميانه بوده است. منطقه خاورميانه به عنوان يكي از حادثه خيز ترين نقاط جهان، طي دهه هاي اخير شاهد تحولات پر تنش و خشونت آميزي بوده است كه افق هاي صلح، ثبات و همگرايي منطقه اي را تيره و تار نموده است. از مهمترين دلايل اين منازعات خشونت بار در خاورميانه وجود گسل هاي هويتي، فرهنگي و ايدئولوژيك بوده است. بديهي است كه براي رسيدن به همگرايي منطقه اي و حل و فصل منازعات خاورميانه، شكل گيري هويت جمعي و دستيابي به ارزش ها و هنجارهاي مشترك ضروري مي نمايد. اين مقاله به دنبال اين است كه با استفاده از چارچوب تحليلي نظريه سازه انگاري در روابط بين الملل از اين مدعا حمايت كند كه مردم سالاري ديني به عنوان يك نظريه پيشرو، از مولفه هايي برخوردار است كه ضمن ريشه داشتن در فرهنگ و مذهب مردم خاورميانه همزمان با اقتضائات حيات سياسي مدرن هماهنگ بوده و از ظرفيت لازم براي شكل دهي به هويت، هنجار ها و ارزش هاي مشترك در خاورميانه و در نتيجه دستيابي به همگرايي منطقه اي برخوردار است.