بررسي نماتدها، بخصوص نماتدهاي بيمارگر حشرات و نقش آن‌ها در مبارزه بيولو‌‌ژيكي

از جمله عوامل بيماريزا (پاتوژن¬ها) نماتدها هستند كه خود نوعي آفت براي گياهان تلقي مي‌شوند. نماتدها جانوراني هستند از شاخه كرم‌هاي لوله‌اي كه فرم بدن آن‌ها باريك و منحني است. نماتدها را مي‌توان بزرگ‌ترين گروه جانوران بعد از حشرات به‌حساب آورد. بيشتر آن‌ها آبزي هستند و در آب شور و شيرين درياها، اقيانوس‌ها، چشمه‌ها، باتلاق‌ها و خاك زندگي مي‌كنند و از باكتري‌ها، قارچ‌ها و ساير نماتدها تغذيه مي‌كنند. بعضي شكارچي و عده‌اي انگل گياهان و جانوران هستند. ميزان جمعيت آن‌ها در 100 سانتي‌متر از خاك‌هاي زراعي و باغي حدود 4000 تا 5000 عدد از انواع مختلف برآورد شده است. تاكنون بيش از 2500 گونه نماتد و در ايران حدود 166 گونه به‌عنوان پارازيت در گياهان شناسايي شده‌اند. از بين نماتدهاي انگل جانوري برخي با حشرات در ارتباط هستند كه نوع اين ارتباط در گروه‌هاي مختلف متفاوت است. ميزان جمعيت و انواع آن‌ها در خاك به فاكتورهاي خاك و شرايط محيطي مثل درجه حرارت و رطوبت بستگي دارد. نماتد هاي مفيدي كه موجب ايجاد بيماري در حشره مي‌شوند اصطلاحاً بيمارگر حشرات نام دارند كه توانايي كشتن حشرات را دارند. ثابت شده نماتدهاي بيمارگر در حشرات متعلق به راسته Rhabditida مي‌باشند و از جنس‌هايHeterorhabditis و Steinernema كه مؤثرترين عوامل مهار زيستي حشرات هستند. لاروهاي اين نماتدها قادرند در خاك زندگي كرده حشره ميزبان را بيابند و به درون بدن آن نفوذ كنند. اين نماتدها از قرن 17 شناخته شده‌اند اما در دهه 1930 به بعد براي كنترل آفات در برنامه‌هاي مبارزه بيولوژيكي مورد توجه و استفاده قرار گرفتند. در اين تحقيق به بررسي نماتدهاي بيمارگر حشرات پرداخته شد.