شناخت مكانيسم مولكولي تحمل به خشكي با مطالعه الگوي تظاهر ژني برگ در برنج

تحمل به خشكي در برنج صفتي پيچيده اي است كه مجموعه متنوعي از ژن هاي مختلف را كه در مسيرهاي متفاوت عمل مي كنند، شامل مي شود. از اين رو شناخت مكانيسم تحمل به خشكي به ويژه در اندام هاي مختلف مستلزم مطالعه تظاهر ژن ها در فرايند تنش و شناخت مكانيسم ها مي باشد. بدين جهت مطالعه اي با استفاده از دو جهت لاين تقريبا ايزوژن برنج كه داراي زمينه ژنتيكي تقريبا يكساني بوده ولي از حيث تحمل به خشكي داراي واكنش متفاوتي بودند به همراه والد حساس IR64 در دو تيمار تنش خشكي ملايم و شديد در مرحله زايشي به انجام رسيد. نتايج نشان داد دو لاين متحمل برنج داراي دماي كانوپي خنك تر، و هدايت روزنه اي، ميزان تعرق، محتوي نسبي آب بيشتري در برگ بوده و عملكرد بالاتري داشتند. تجزيه و تحليل الگوي تظاهر ژني با استفاده از فناوري ميكرواري به روش دو رنگ و فناوري آجيلنت ( k44 × 4 ) حاكي از آن بود كه تظاهر حدود 43% از كل ژن ها(44هزار) در نتيجه اعمال تنش به طور معني داري تغيير يافته اند، كه براساس تجزيه هاي Gene ontology (GO) مي توان تحمل به تنش در لاين هاي متحمل را به افزايش تظاهر در ژن هاي گروه عملكردي calcium ion binding ، transferases ، hydrolases ، transcription factors ، transporters ، structural activities و كاهش تظاهر در ژن هاي electron carrier activity و photosystem مرتبط دانست. درمراحل بعدي با انتخاب ژن هاي كليدي از هريك از گروه ها و مطالعه دقيق نقش آن ها مي توان به ارتباط ژن ها با تحمل به خشكي و صفات فيزيولوژيكي مهم پرداخت.