ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ رودﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮﺷﮑﻞ ﺑﺎﻓﺖ روﺳﺘﺎﻫﺎي ﺣﺎﺷﯿﻪ اﺑﻬﺮ رود

در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﻌﯽ ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺤﺪودة ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ واﻗﻠﯿﻤﯽ )ﺣﺎﺷﯿﻪ اﺑﻬﺮ رود ( و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﮑﻞ ﺑﺎﻓﺖ روﺳﺘﺎﻫﺎي اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﺗﺎﺛﯿﺮ اﺑﻬﺮ رود ﺑﺮ ﺑﺎﻓﺖ روﺳﺘﺎﻫﺎي آن، ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ 18 روﺳﺘﺎ در ﺣﺎﺷﯿﻪ اﺑﻬﺮ رود اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ. روﺳﺘﺎﻫﺎ ﺑﻪ دو ﮔﺮوه و ﻫﺮ ﮔﺮوه ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪه اﻧﺪ. ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ دوري و ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﻪ رود ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ. در ﮔﺮوه اول ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﺎﻓﺖ روﺳﺘﺎﻫﺎ ﻣﻌﻤﺎري روﺳﺘﺎﻫﺎ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ و در ﮔﺮوه دوم ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻓﺖ روﺳﺘﺎﻫﺎي ﺣﺎﺷﯿﻪ اﺑﻬﺮ رود ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ و دﺳﺘﻪ اول در ﻫﺮ دو ﮔﺮوه در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ رودﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮدهاﻧﺪ و دﺳﺘﻪ دوم از ﺣﺎﺷﯿﻪ رودﺧﺎﻧﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ داﺷﺘﻪاﻧﺪ. ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽآﯾﺪ ﺑﺎﻓﺖ روﺳﺘﺎﻫﺎي ﺣﺎﺷﯿﻪ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﺘﺎﺛﺮ از ﺷﮑﻞ ﺧﻄﯽ رودﺧﺎﻧﻪ، ﺧﻄﯽ ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮد. اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮي ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ اﻣﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﺟﺪﯾﺪي ﻣﺎﻧﻨﺪ راه ﻫﺎي اﺻﻠﯽ و دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺟﺎده ﺷﮑﻞ ﺑﺎﻓﺖ روﺳﺘﺎﻫﺎي ﺣﺎﺷﯿﻪ اﺑﻬﺮ را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺧﻮد ﻗﺮار داده اﺳﺖ. ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮل ﺑﻪ ﻋﺮض ﺑﺎﻓﺖ، راﺳﺘﺎي ﻃﻮﻟﯽ ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ رودﺧﺎﻧﻪ و ﺟﻬﺖ ﺷﻤﺎل ﺑﺎ روﺳﺘﺎﻫﺎي دورﺗﺮ از ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬار ﺑﺮ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻧﯿﺰ ﻣﻮرد ﮐﻨﮑﺎش ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ آﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻓﺖ روﺳﺘﺎﻫﺎي ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺳﺮد ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ. اﻣﺎ ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺴﺘﺮش روﺳﺘﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ راه ﻫﺎي اﺻﻠﯽ و ﺳﺎﺧﺖ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺼﻮرت ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﺑﺎﻓﺖ »ﺑﺎز« در ﻣﺤﻠﻪ ﺗﺎزه آﺑﺎد را ﺑﻮﺟﻮد آورده اﺳﺖ دﻟﯿﻞ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮي اﻗﺘﺼﺎد زﻣﯿﻦ ، ﺑﻮرس ﺑﺎزي )ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در روﺳﺘﺎﻫﺎي ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻫﺎ و ﺟﺎده ﻫﺎي اﺻﻠﯽ( و اﻣﻨﯿﺖ اﺳﺖ.