ﺑﺎززﻧﺪه ﺳﺎزي و اﺣﯿﺎي ارزﺷﻬﺎي ﻫﻮﯾﺖﻣﻨﺪ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﻌﻤﺎري ﺳﻨﺘﯽ در ﻣﻌﻤﺎري ﻣﻌﺎﺻﺮ اﯾﺮان

ﻫﻨﺮ ﻣﻌﻤﺎري ﺑﯽﺷﮏ ﯾﮑﯽ از ﺑﺎرزﺗﺮﯾﻦ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﺗﻤﺪن ﻫﺮ ﻗﻮم و ﻣﻠﺖ اﺳﺖ؛ ﻧﻮع ﭼﯿﻨﺶ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ و ﻧﻤﺎي داﺧﻠﯽ ﯾﺎ ﺑﯿﺮوﻧﯽ آن راﺑﻄﻪاي ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ و اﻗﺘﺼﺎد آن ﺟﺎﻣﻌﻪ دارد. ﻃﯽ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮﻻت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي، دﮔﺮﮔﻮﻧﯿﻬﺎي ﺑﺴﯿﺎري در ﻧﻮع و ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺷﮑﻞﮔﯿﺮي ﺑﺎﻓﺘﻬﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ رخ داده اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻗﺎﻟﺐ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎ اﻓﻮل و ﻣﻤﺎت ﺷﻬﺮﻫﺎ در ﻃﻮل ﺗﺎرﯾﺦ ﻇﻬﻮر ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ. دﻏﺪﻏﻪ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﻋﺪم ﺗﻮﻓﯿﻖ اﺳﺎﺳﯽ در ﺑﻮﺟﻮد آوردن ﯾﮏ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻌﻤﺎري ﻣﻮﻓﻖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﺤﯿﺢ در اداﻣﻪ و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺎ ارزش ﻣﻌﻤﺎري اﯾﺮان ﺑﺎﺷﺪ و ﺳﻬﻤﯽ را در ﻣﻌﻤﺎري ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دﻫﺪ و ﺣﺘﯽ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺳﻬﻤﯽ در ﭘﯿﺸﺒﺮد ﻣﻌﻤﺎري اﻣﺮوز ﺟﻬﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ در دﻫﮥ اﺧﯿﺮ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻌﻤﺎران اﯾﺮان، ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت و ﺗﻼﺷﻬﺎي ﻣﻌﻤﺎران دﻫﻪ ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ، ﺗﻼﺷﻬﺎي ﺟﺪﯾﺪي را در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ آﻏﺎز ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ در ﻣﻌﻤﺎري اﻣﺮوز اﯾﺮان درآورﻧﺪ. ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺪم ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺟﺪي ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﻌﻤﺎران و ﻋﺪم ﺗﺒﺎدل ﻧﻈﺮ و ﺗﻔﮑﺮ، ﺑﻪ رﻏﻢ دﯾﺪﮔﺎﻫﻬﺎي ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺴﯿﺎري ﮐﻪ در ﮐﺎرﻫﺎ و دﯾﺪﮔﺎﻫﻬﺎي آﻧﻬﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان دﯾﺪ ، ﻫﻨﻮز اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن ﺷﮑﻞ ﻣﺸﺨﺼﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي ﺧﻮد را ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻧﮑﺮده اﺳﺖ. ﻫﺪف از ﻧﮕﺎرش اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﺑﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎري ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﻫﺪف اﺻﻠﯽ، ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻌﻤﺎري ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﺳﻨﺘﯽ و اﯾﺠﺎد اﻧﮕﯿﺰه ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻨﺎﺳﺐ از آﻧﻬﺎ در ﻣﻌﻤﺎري ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﻌﺎﺻﺮ اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻌﻤﺎري ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﺳﻨﺘﯽ اﯾﺮاﻧﯽ و ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ آن ﺑﺎ ﻣﻌﻤﺎري ﻣﻨﺎزل ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﻣﺪرن، ﺳﻌﯽ ﮔﺮدﯾﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﺎﻣﻞ در آن، ﺑﻪ اﻟﮕﻮﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ اﺣﯿﺎي ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ در ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﻨﺮ ﻣﻌﻤﺎري ﺳﻨﺘﯽ اﯾﺮاﻧﯽ دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺖ.