واژگان گويشي مازندران در تحفه‌المؤمنين

براساسِ سنتي ديرينه، پزشكانِ مؤلف در تمدن اسلامي و ايراني در نگارش آثار خويش به واژگان گويشي توجه ويژه‌اي داشته‌اند. اين مسئله موجب شد كه تعداد بسياري از واژگان گويشي در ضمنِ اين كتب براي ما باقي بماند و براي محققان زبان‌شناسي و گويش‌شناسي داده‌هاي ارزشمندي در اختيار باشد. يكي از پزشكاني كه در اين زمينه تشخص دارد، ميرمحمد مؤمن تنكابني است كه كتاب تحفه‌المؤمنين مشهور به تحفة حكيم مؤمن را نوشت. اين كتاب از حيث تعداد واژگان گويشي و تنوع و پراكندگي جغرافيايي گويش‌ها بسيار ممتاز و به‌نوعي، كم‌نظير است. در اين مقاله به بررسي واژگان گويشي مازندران پرداخته مي‌شود. در قديم نام‌هاي طبرستان و مازندران به مازندران فعلي اطلاق مي‌شد. ضمناً حكيم مؤمن – به سياق همالان خويش- براي شهرش تنكابن نيز بابي مستقل گشوده است. پس نويسندة مقاله اين حوزة جغرافيايي را به سه ناحية مازندران، طبرستان و تنكابن تقسيم كرده و لغاتِ هر منطقه را به‌تفكيك آورده است. اين لغات شامل 95 واژه هستند كه در ادامه ذكر مي‌شوند.