شماره ركورد كنفرانس :
5100
عنوان مقاله :
سير تحول تناسبات ايوان در مساجد ايران از قرن پنجم هجري تا قاجار
پديدآورندگان :
مقتدايي اميرحسين دانشگاه تهران، تهران، ايران , تصديقي شهاب الدين دانشگاه علم و صنعت، تهران، ايران , صامعي يزدي پگاه دانشگاه تهران، تهران، ايران , بصيري خردمند تهراني امير مهدي Amirmahdi.basiri@ut.ac.ir دانشگاه تهران، تهران، ايران
كليدواژه :
ايوان , تناسبات , نما , مساجد , عمودي‌گرايي.
عنوان كنفرانس :
اولين كنفرانس بين المللي و ششمين كنفرانس ملي معماري-شهر: از معماري بومي تا شهرسازي معاصر
چكيده فارسي :
از ميان ابعاد مختلف تاريخ معماري ايران كه تاكنون توسط پژوهشگران اين عرصه مورد مطالعه قرار گرفته، به مقوله‌ي تأثير تناسبات ايوان بر روي نما توجه نشده است. عمده‌ي پژوهشگران به چيستي، عملكرد و خاستگاه پيدايش ايوان توجه كرده‌اند. اين پژوهش با انتخاب 47 ايوان از مساجد از قرن پنجم تا پايان دوره‌ي قاجار و بررسي تناسبات ايوان، سعي كرده است تا سير تحول تناسبات در ايوان‌هاي معماري ايران در اين بازه را مورد پژوهش دهد. اين پژوهش نشان مي‌دهد علي‌رغم وجود دو رويكرد ايوان با تناسبات افقي و تناسبات عمودي در قرون اوليه، در دوره‌هاي ايلخاني، تيموري و صفوي اكثريت قريب به اتفاق ايوان‌ها، تناسبات كشيده‌ي عمودي داشته‌اند. اگرچه در مهم‌ترين بناي دوره‌ي صفوي يعني مسجد شاه، شاهد كاهش عمودي گرايي هستيم و نسبت ارتفاع به دهانه كاهش مي‌يابد. هم چنين در دوره‌ي اوليه‌ي قاجار ايوان مساجد با تناسبات مربعي و پس از آن با تناسبات افقي ديده مي‌شوند.
