بررسي ارتباط آيين مذهبي عاشورا و بافت تاريخي شهر اروميه نمونه موردي: محله مهدي القدم اروميه

عاشوراي حسيني چراغ راه انسان در ظلمت و كشتي امن در همه خيزاب‌ها و طوفان‌هاي هولناك است. اين رويداد، تجلي‌گاه اخلاق و تعالي‌بخش روح و آزادگي، ايمان و اخلاص، عرفان و عشق، هم‌پيوندي اجتماعي و دفاع از حريم ارزش‌ها است. همواره برگزاري آيين و مراسمات مختلف در هر جامعه‌اي تقويت‌كننده پيوندهاي اجتماعي آن جامعه است. در فرهنگ شيعه مراسم عزاداري ايام محرم مخصوصاً عاشورا داراي ارزش معنايي والايي است كه زمينه‌ساز مجموعه‌اي از آيين‌هايي شده كه به‌مرور عملكردهاي اجتماعي متنوعي يافته و جزئي از فرهنگ‌عامه شده است. با توجه به اهميت آيين‌هاي فرهنگي- مذهبي در شهرهاي ايران از گذشته‌هاي دور تاكنون و با توجه به تحقيقات بسيار اندك در اين حوزه، اين پژوهش صورت گرفته است. هدف اين مقاله بررسي ارتباط آيين مذهبي عاشورا و بافت تاريخي شهر اروميه مي‌باشد. بدين منظور اين پژوهش با استفاده از روش توصيفي- تحليلي و در قالب مطالعه‌اي كيفي، تدوين شده است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد، مراسم سوگواري امام حسين (ع) در شهري مانند اروميه، ريشه‌اي كهن و ديرينه دارد و به‌عنوان يك عنصر هويتي براي شهر به شمار مي‌رود. بناهاي شهر و همچنين نشانه‌هاي شهري نقش مهمي در برگزاري اين مراسمات دارند. بخش اعظمي از مراسم عاشورا در اروميه به‌صورت دسته‌گرداني، شبيه‌خواني، گهواره گرداني و شام گريبان صورت مي‌پذيرد كه در محله مهدي‌القدم در مقابل مسجد مهدي‌القدم، خيابان سرداران و ميدان امام حسين (ع) انجام مي‌شود.