رويكردي بر نشانه شناسي تصويري در نقاشي قهوه خانه اي ايران (با تمركز بر آثار پرويز تناولي)

تأثيرپذيري هنرمندان از نمادهاي سنتي و بومي، ريشه در باورها و عقايد مذهبي دارد. اين نمادهاي سنتي در آثارشان از نشانه‌هاي تصويري (پارچه‌هاي نوشته‌شده، پنجه‌هاي مسي, پرهاي طاووس رنگي و... ) و همچنين زمينه‌هاي كتيبه گونه (خوشنويسي اشعار، آيات و احاديث و...) در نقاشي قهوه‌خانه‌اي به تصوير كشيده شده است. وظيفه هنرمندان معاصر پاسداري از سنن و اسلوب و تجربيات گذشتگان و ارائه آن به بياني جديدتر و گوياتر در نقاشان قهوه‌خانه كه در وهله اول حفظ و انتقال اين مواريث را تكليف خود مي‌شمردند و هم ترسيم‌گر مراسم مذهبي و حماسي بودند. جايگاه آن بر فرهنگ جامعه امروز بر نشانه‌شناسي تصوير سنتي به شكل نماد در آثار تناولي به‌عنوان هنرمند نوگراي معاصر تبديل‌شده و باعث وحدت و نزديكي ميان هنر آبستره غربي و هنرهاي سنتي ايراني و اسلامي شده است. در معرفي و ويژگي‌هاي نقاشي قهوه‌خانه‌اي و آثار تناولي ويژگي‌هاي مشتركي و نزديك به هم ديده مي‌شود. تلاش هنرمندان در تلفيق عناصر تصويري هنر مدرن غرب با سنت‌هاي تصويري ايراني و اسلامي، استفاده از عناصر تصويري عاميانه، مذهبي به‌ويژه عناصر مذهب تشيع، خلق آثاري كه مخاطب (به‌ويژه بيننده‌ي غربي) با مشاهده عناصر نمادين اثر به ايراني بودن آن پي ببرد و بهره‌گيري از تكنيك‌هاي تركيب مواد، كلاژ و جفت و جوركاري اشيا، بهره‌گيري از خط و خوشنويسي و خط‌نگاري در خلق آثار، فضاي قرينه در تركيب‌بندي آثار خلق‌شده است. آثاري تزئيني با تكرار عناصر يكسان و فرم‌هاي نمادين و رنگ‌بندي به تقليد از نگاره‌هاي سنتي ايران و همچنين رنگ‌هايي مشتمل بر لاجوردي، فيروزه‌اي، قهوه‌اي، اُكر و طلايي، به‌گونه‌اي كه فضاي تصوير در نگاه مخاطب احساس نوستالژيك و آييني را تداعي مي‌كند. تناولي ميان هنر آبستره غربي و هنرهاي سنتي ايراني و اسلامي، قرابت ايجاد كرده و از اين تشابهات در خلق آثار مدرن توأم با مفاهيم اصيل، سنتي و نمادين كرده است .در اين ميان مي‌توان به اين نكته هم توجه داشت كه اين كاربرد عناصر نمادين در آثار او بيشتر ويژگي‌هاي ذكرشده براي تزيين و نمايش بهتر بخصوص در جوامع غربي است. در اين تحقيق به سؤالات زير پاسخ داده مي شود. اول اينكه، ويژگي‌هاي نشانه شناسانه تصويري سنتي و مذهبي در آثار پرويز تناولي چيست؟ درنهايت، چگونه تأثيرات عناصر بصري و مفهومي نقاشي قهوه‌خانه‌اي بر آثار پرويز تناولي ارزيابي مي شود؟ روش پژوهش، توصيفي- تحليلي و جمع‌آوري اطلاعات، با استفاده از منابع كتابخانه‌اي انجام‌شده است. ابزارهاي رويكرد نشانه‌شناسي در تحليل متون و نقاشي‌هاي قهوه‌خانه‌اي، به‌صورت اختصار و نقش و اهميت آن‌ها در تحليل و خوانش آثار تناولي ، تشريح و تبيين مي‌شود.