مطالعه تطبيقي زبان مشترك معماري و نقاشي در دوره قاجار

A comparative study of the common language of architecture and painting in the Qajar period

دوران سلطنت قاجار از شگفت انگيزترين دوران تاريخي ايران است كه محل برخورد آخرين عناصر كهنه و نو، وقوع انقلاب هاي سياسي و اجتماعي و آغاز تحولات جدي فرهنگي و هنري است. در اين دوره شاهد تغييرات فراواني در عرصه هاي مختلف اجتماعي، فرهنگي و هنري تحت تأثير حاكمـان قاجار در ايران هستيم. نيمه دوم حكومت قاجاريان دوران ظهور ذات معنويتگراي هنر ايراني بوده است. معماري و نقاشي نيز، به عنوان دوشاخه اصلي از هنر، از تغييرات مستثني نبـوده و دچـار تغييرات و تحولات فراواني شدند، چرا كه با گسترش ارتباطات كشورهاي غربي و آشنايي جامعه درباري و مرفه، آنان وامدار نگرش ناتوراليستي ورئالستي غرب در هنر گشتند و كاملاً از ساحت قدسي هنر ايران گسستند. روش تحقيق مورد استفاده در اين پژوهش، روش تاريخ پژوهي تطبيقـي مـي باشـد، كه ابتدا به تشريح ويژگي هاي سياسـي و اجتمـاعي دوره قاجار پرداخته و سپس با بررسي نمونه موردي نقاشي و معماري، تأثيرات اين ويژگي ها را در نقاشي و معماري اين دوره از تاريخ ايران بررسي مي كند. نتايج حاكي از آن است كه به دليل زمينه مشترك هنرها، شـاهد تـاثير شـرايط اجتمـاعي اين دوره در محتوا و كالبد آثار معماري و نقاشي مي باشيم كه از جمله نمود آن هـا مـي تـوان، بـه عظمـت يـافتن ساختمان ها، رواج ساختن تكايا براي اولين بار در معماري ايران و نيز رواج نگارگري درباري و عاميانه و مردمي در نقاشي اشاره كرد.

The Qajar dynasty is one of the most amazing historical periods in Iran, which is the place where the last old and new elements meet, the occurrence of political and social revolutions and the beginning of serious cultural and artistic developments. In this period, we are witnessing many changes in various social, cultural and artistic fields under the influence of Qajar rulers in Iran. The second half of the Qajar rule was the period of the emergence of the spiritualist essence of Iranian art. Architecture and painting, as the main branch of art, were not exempted from changes and underwent many changes and developments, because with the expansion of Western countries and the acquaintance of the prosperous court society, they owed the naturalistic and realistic attitude of the West in art. They broke away from the sacred field of Iranian art. The research method used in this research is the method of comparative historiography, which first describes the political and social characteristics of the Qajar period and then examines the case study of painting and architecture, the effects of these characteristics on painting and architecture. This course examines the history of Iran. The results indicate that due to the common background of the arts, we are witnessing the effect of the social conditions of this period on the content and body of architectural and painting works, among the manifestations of which can be used to popularize the grandeur of buildings. For the first time in Iranian architecture, he also mentioned the prevalence of courtly, folk and popular painting in painting.