كليدواژه :
ديوارنگاري , نقاشي ديواري , دوره ي صفوي , دوره زنديه , دوره قاجاريه
چكيده فارسي :
ديوارنگاري هنري است كه در تاريخ از اهميت خاصي برخوردار بوده و داراي قدمتي طولاني است، از زمان غارنشيني انسان تا دوران شكل گيري تاريخ و سپس دوران اسلامي شاهد نمونه هاي متفاوت ديوارنگاري هستيم؛ چه بساكه مفهوم ديوارنگاري هنوز به صورت درستي جايگاه خود را پيدا نكرده است. نوشتار حاضر، به بررسي و مطالعه تطبيقي ديوارنگاري در دوره ي صفويه، زنديه و قاجاريه به صورت تحليلي پرداخته است. در اين ميان، با خوانشي تحليلي، چند ديوارنگاره از كاخ چهلستون، عمارت كلاه فرنگي، امامزاده هارون ولايت، امامزاده حمزه و كاخ سليمانيه مورد بررسي قرار گرفت؛ هدف از اين پژوهش، كشف رابطه نقوش اين ديوارنگاري ها با ديگر دوره هاي ايران و روابط ديوارنگاره در ثبت اتفاقات تاريخي و هنري و... است كه كمتر به آن توجه شده است؛ به اين جهت پژوهش حاضر، براساس روش تحقيق توصيفي-تحليلي با مطالعات كتابخانه اي؛ به دنبال پاسخي براي سوال هاي پيش رو بوده است: ديوارنگاري هاي دوره صفوي، زنديه و قاجار داراي چه ويژگي هايي هستند؟ و چقدر از اين ديوارنگاره ها طرح هاي دوره هاي پيشين را در خود جاي داده اند؟ پس از مطالعه در باب ديوارنگاري اين دوره ها مي توان گفت: ديوارنگاري در دوره ي صفويه توانست علارغم نفوذ هنر چيني و هنر اروپايي، اصالت و روح ايراني خود را حفظ كرده و حتي به كمك آن مكاتبي نظير مكتب اصفهان(استفاده آن در كاخ ها و مساجد و...) ذوقي بيش از پيش ببخشد. در دوره زنديه اين هنر به جز در موارد اندكي همانند كاخ كلاه فرنگي مورد استفاده قرار نگرفت. در دوره قاجار ديوارنگاري ها به دو طريق مورد استفاده قرار ميگرفتند، به گونه اي كه همچنانكه در خدمت دربار، در خدمت مردم عامه نيز بودند. و در مكان هايي همچون حمام ها و قهوه خانه ها مورد مشاهده بودند.
چكيده لاتين :
Mural is an art that has a special importance in history and has a long history. From the time of human caveman to the formation of history and then the Islamic era, we see different examples of murals; Perhaps the concept of murals has not yet found its proper place. This article is a comparative study of murals in the Safavid, Zandi and Qajar periods. In the meantime, with an analytical reading, several murals from Chehelston Palace, Kolah Farangi Mansion, Imamzadeh Haroon Velayat, Imamzadeh Hamza and Sulaimaniyah Palace were examined; The purpose of this research is to discover the relationship between the designs of these murals and other periods of Iran and the relationship between murals in recording historical and artistic events, etc., which has received less attention; Therefore, the present study, based on descriptive-analytical research method with library studies; It has been looking for answers to the following questions: What are the characteristics of Safavid, Zandieh and Qajar murals? And how many of these murals incorporate the designs of previous periods? After studying the murals of these periods, we can say: Despite the influence of Chinese and European art, murals in the Safavid period were able to maintain their Iranian originality and spirit, and even with the help of school such as the Isfahan school (its use in palaces And mosques, etc.) to give more taste. In the Zandi period, this art was not used except in a few cases, such as the pergola palace. In the Qajar period, murals were used in two ways, as they served the public as well as the court. And were seen in places such as baths and coffee houses.
