جامعه دانش بنياد)دانشي شدن( و چالش هاي شكل گيري آن در جامعه ايران

ﻧﯿﻤﻪ دوم ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ آﺑﺴﺘﻦ ﺗﺤﻮﻻﺗﯽ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ در ﻋﺮﺻﻪ ﺣﯿﺎت ﺑﺸﺮي ﺑﻮد ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎن از ورود ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﺪﯾﺪي در ﺗﺎرﯾﺦ ﺣﯿﺎت ﺑﺸﺮي ﺑﺤﺚ ﻧﻤﻮدﻧﺪ؛ ﻣﺮﺣﻠﻪاى ﮐﻪ ﺑﺎ اﺻﻄﻼﺣﺎﺗﻰ ﻧﻈﯿﺮ: ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﺮاﺻﻨﻌﺘﻰ داﻧﯿﻞ ﺑﻞ( ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﺒﮑﻪاى )ﻣﺎﻧﻮﺋﻞ ﮐﺎﺳﺘﻠﺰ( و ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ و ﺟﺎﻣﻌﻪ داﻧﺶ ﺑﻨﯿﺎن ﺗﻮﺻﯿﻒ و ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﺷﻨﺎﺳﻪ اﯾﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﻣﻰﺗﻮان ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎﯾﻰ از ﺟﻤﻠﻪ اﻗﺘﺼﺎد اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﺟﻬﺎﻧﻰ، ﻫﻨﺪﺳﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺷﺒﮑﻪاى، ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺠﺎز واﻗﻌﻰ، ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺣﯿﺮتاﻧﮕﯿﺰ ﻓﻨﺎورﯾﻬﺎى دﯾﺠﯿﺘﺎل ،ﺧﺪﻣﺎت ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ، و ﻧﯿﺰ ﻓﺸﺮدﮔﻰ زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن را ﺑﺮﺷﻤﺮد ﻧﻈﺮﯾﻪ ﭘﺮدازان ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﺑﺎ روﯾﮑﺮدﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺑﻪ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ وﺑﺴﺘﺮ" در ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﭘﻨﺞ ﺗﻌﺮﯾﻒ اراﺋﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ اﯾﻦ ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﻓﻨﺎوراﻧﻪ، اﻗﺘﺼﺎدي،ﺷﻐﻠﯽ، ﻓﻀﺎﯾﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ. ﻣﺎﻧﻮﺋﻞ ﮐﺎﺳﺘﻠﺰ" درﺑﺎره اﻗﺘﺼﺎد ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ اي ﺷﺪن اﻗﺘﺼﺎد اﺷﺎره ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﺷﺒﮑﻪ اي ﺳﺒﺐ دﮔﺮﮔﻮﻧﯽ در وﺿﻊ ﮐﺎر و اﺷﺘﻐﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ .داﻧﯿﻞ ﺑﻞ" از ﺗﻐﯿﯿﺮ روﯾﮑﺮد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﺴﺎ ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﻧﻘﺶ ﻣﺤﻮري اﻃﻼﻋﺎت/داﻧﺶ در ﭘﯿﺪاﯾﺶ اﯾﻦ ﻧﻈﺎم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻣﯽ ورزد"ﻫﺮﺑﺮت ﺷﯿﻠﺮ" ﺑﺎ روﯾﮑﺮدي اﻧﺘﻘﺎدي ﻋﺪاﻟﺖ در ﺗﻮزﯾﻊ داﻧﺶ و اﻃﻼﻋﺎت را در ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻣﯽ ﮐﺸﺪ. ورود ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ، ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮔﺬر از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﺸﺎورزى ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺻﻨﻌﺘﻰ، ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎى ﺣﯿﺎت ﺑﺸﺮى را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺮار داده، ﻋﺮﺻﻪﻫﺎى ﺳﯿﺎﺳﻰ، اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ، اﻗﺘﺼﺎدى و ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ را ﺑﺎ اﻧﺒﻮﻫﻰ از ﻓﺮﺻﺘﻬﺎ و ﭼﺎﻟﺸﻬﺎى اﺳﺎﺳﻰ ﻣﻮاﺟﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ و از اﯾﻦ روﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ، اﻣﺮوزه، ﺑﻪ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪاى از ﺑﺤﺜﻬﺎ و ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻬﺎى ﻓﺮاوان ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﺑﯿﺎن ﺗﻌﺎرﯾﻔﯽ از ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ و دﯾﺪﮔﺎه ﻧﻈﺮﯾﻪ ﭘﺮدازان درﺑﺎره اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ اراﺋﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﯾﺮان در ﻧﻈﺎم ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ.