ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺬر ﻋﻠﻮﻓﻪ از ﮔﯿﺎه ﮐﯿﻨﻮا در ﻓﺼﻮل ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺗﻌﯿﯿﻦ ارزش ﻏﺬاﯾﯽ آن

Seed-feed production from quinoa on different seasons and determining its nutritional value

با هدف توليد علوفه-بذر، ارقام مختلف كينوا در فصول مختلف و در بازه هاي زماني متفاوت بر اساس اسپليت فاكتوريل درقالب طرح بلوك كامل تصادفي در استان خوزستان-اهواز ارزيابي شدند. عامل اصلي 4 فصل متوالي در طول يك سال و عامل فرعي تركيبي از 3 ژنوتيپ Giza1، Rosada وQ102 و 3 بازه زماني برداشت بود. بر اين اساس در هر يك از فصلهاي بهار،تابستان، پاييز و زمستان كشتهاي جداگانه انجام شد و در سه مرحله ي شروع دانه بندي، شيري شدن دانه و رسيدگي كامل برداشت شدند. خصوصيات كمي و كيفي زراعي و ارزش غذايي علوفه اندازهگيري شد. نتايج نشان داد بيشترين عملكرد بذر را ژنوتيپ (1/5 ton/ha) Giza1 در فصل پاييز داشت. در فصل كاشت زمستان ژنوتيپ روزادا در مرحله شروع دانه بندي بيش از 5 ton/ha علوفه خشك توليد كرد. علوفه هر سه ژنوتيپ كينوا در هر سه مرحله برداشت در مقايسه با علوفه يونجه خشك به لحاظ انرژي قابل متابوليسم (2/39 Mcal/kg DM) و پروتئين (%10-17) داراي كيفيت مناسب بودند اما از نظر كلسيم %0/6-2/1) در ماده خشك) و فسفر %0/06-0/18) در ماده خشك) نسبت به يونجه فقيرتر بودند. به طور كلي كاشت در فصل پاييز به منظور توليد بذر و زمستان با هدف توليد علوفه در خوزستان قابل توصيه است.

Forage-seed production of different Quinoa cultivars were evaluated in different seasons and at different times (growth period) based on a split factorial experiment arranged in a randomized complete blocks design with three replications in Khuzestan province - Ahvaz. The main factor was 4 consecutive seasons during one year and a sub-factor was combination of 3 genotypes of Quinoa including "Giza1, Rosada and Q102" and three harvesting periods. Accordingly, planting was carried out in each season of spring, summer, autumn, and winter, separately and the plants were harvested in three stages of seeding start, milky seed and complete maturity. Quantitative and qualitative agronomic characteristics and nutritional value of forage were measured. The results showed that Giza1 (1.5 ton/ha) had the highest seed yield in autumn sowing season. The Rosada genotype produced more than 5 ton/ha of dry fodder at the seeding start stage, in winter sowing season. There had good quality of protein (10-17%) and the metabolizable energy (2.39 Mcal/kg DM) of forage in all three quinoa genotypes and all three harvesting stages, against dry alfalfa forage but Calcium (0.6- 2.1%) and phosphorus (0.06-0.18%) were poorer than alfalfa. The planting in autumn for seed production and winter for forage production is recommended in Khuzestan.