ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﻮد ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺮ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺑﺮگ و ﺳﺎﻗﻪ ي ﻻﯾﻦﻫﺎي اﻣﯿﺪﺑﺨﺶ ﺳﻮرﮔﻮم داﻧﻪاي

The effects of different rates of nitrogen fertilizer on the leaf and stem characteristics of the promising lines of grain sorghum

به منظور بررسي تأثير مقادير مختلف كود نيتروژن بر خصوصيات موفولوژيكي لاين هاي اميدبخش سورگوم دانه اي، يك آزمايش مزرعهاي به صورت كرتهاي خردشده در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار در مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج طي سال زراعي 1391 اجرا شد. كرت هاي اصلي شامل سه مقدار نيتروژن (صفر، 50 و 100كيلوگرم در هكتار) و كرتهاي فرعي شامل هفت لاين اميدبخش سورگوم دانه اي KGS15)، KGS19، KGS23، KGS25، KGS27، KGS32 و (KGS36 بود. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر مقادير مختلف نيتروژن بر مساحت برگ پرچم درسطح احتمال پنج درصد معني دار بود ولي اين عامل بر تعداد برگ در بوته و قطر ساقه اثر معنيداري نداشت. اثر ژنوتيپ بر مساحت برگ پرچم، تعداد برگ در بوته و قطر ساقه در سطح احتمال يك درصد معني دار بود. بيشترين مساحت برگ پرچم 160/19) سانتيمترمربع) با مصرف 50 كيلوگرم نيتروژن در هكتار حاصل شد. بالاترين مساحت برگ پرچم 224/03) سانتي مترمربع) در ژنوتيپ KGS23 ، بيشترين تعداد برگ در بوته (13/49) در ژنوتيپ KGS36 و حداكثر قطر ساقه (به ترتيب 2/52 و 2/48 سانتيمتر) در ژنوتيپ هاي KGS15 و KGS36 به دست آمد.

To investigate the effect of different rates of nitrogen fertilizer on the morphological characteristics of promising lines of grain sorghum, a field experiment was conducted in a split-plot based on a randomized complete block design (RCBD), with three replications during 2012 growing season at the Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran. The main plots consisted of three rates of nitrogen (0, 50, and 100 kg ha-1) and sub-plots included seven promising lines of grain sorghum (KGS15, KGS19, KGS23, KGS25, KGS27, KGS32, and KGS36). The results of the analysis of variance showed that the effect of nitrogen rates on the flag leaf area was significant at the 5% probability level but this factor had no significant effect on the leaf number per plant and stem diameter. The effect of genotype on the flag leaf area, leaf number per plant and stem diameter were significant at the 1% probability level. The highest flag leaf area (160.19 cm-2) was obtained with the rate of 50 kg N ha-1. The highest flag leaf area (224.03 cm-2) was obtained in the KGS23, the highest number of leaves per plant (13.49) in the KGS36 and the maximum stem diameter (2.52 and 2.48 cm, respectively) in the KGS15 and KGS36 genotypes