برهمكنش آبياري تكميلي و محلول پاشي سلنيوم بر محتوي كلروفيل و كاروتنوئيد دو رقم كلزاي پائيزه

Interaction of supplemental irrigation and foliar spraying of selenium on chlorophyll and carotenoid content of two autumn rapeseed cultivars

پژوهش حاضر به منظور برهمكنش آبياري تكميلي و محلول پاشي سلنيوم بر محتـوي كلروفيـل و كاروتنوئيـد دو رقـم كلـزاي پائيزه در شرايط ديم اجرا گرديد. آزمايش به صورت اسپليت فاكتوريل در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سـه تكـرار درايستگاه تحقيقات كشاورزي گچساران، در دو سال 1395 -96 و 1396 -97 انجام شد. فـاكتور اصـلي شـامل سـطوح آبيـاري (بدون آبياري (I1)، آبياري تكميلي در مرحله گلدهي (I2)، پرشدن دانه (I3)، گلدهي+ پرشدن دانه ((I4)، و فاكتور فرعـي شـامل ارقام هايولا 401 و دلگان و تيمار سلنيوم از منبع سلنات سديم (Na2SeO4) در سه سطح صفر (S0)، (S1) 1/5، و (S2) 3 ميلـي-گرم در ليتر به صورت محلول پاشي بودند. نتايج نشان داد با آبياري تكميلي، حداكثر رنگيزه هاي فتوسنتزي (كلروفيـل هـاي a، bو (a+b برگ كلزا افزايش يافت. محلول پاشي سلنيوم، محتوي كلروفيل برگ كلزا را افزايش داد. محتوي كلروفيل كل به ترتيـب به ميزان 1.018 و 1.001 ميلي گرم بر گرم وزن تر برگ از سامانه S2 و S0 حاصل شد. محتوي كلروفيل برگ رقم دلگان و هايولا به ترتيب از 0.892 و 0.905 در I1، به 1.057 و 1.066 در I4، رسيد. تنش كم آبي (شـرايط ديـم) باعــث افـزايش كاروتنوئيـد گرديد، در شرايط تنش آبي تغييرات رنگيزه هاي فتوسنتزي رقم هايولا 401 به طور معنيداري بيشتر از دلگان بـود. نتـايج نشـان ميدهد با آبياري تكميلي در دو مرحله گلدهي توأم با محلول پاشي 1.5 mg L-1 سلنيوم، ميتوان رنگيزه هاي فتوسـنتزي كلـزا را افزايش داد.

The present study was conducted to investigate the interaction of supplemental irrigation and foliar spraying of selenium on chlorophyll content and carotenoid of two autumn rapeseed cultivars under dryland conditions. The experiment was split factorial in a randomized complete block design with three replications during 2016-2018 at Gachsaran Agricultural Research Station, Iran. The main factor consisted of irrigation regimes (no irrigation (I1), supplemental irrigation at flowering stage (I2), grain filling (I3), flowering + grain filling (I4)), and a sub-factor including Hyola 401 (water stress tolerant) and Delgan (less tolerant to water stress) cultivars and selenium spaying from the source of sodium selenate (Na2SeO4) (zero (S0), 1.5 (S1) and 3 (S2) mg L-1). The results showed that the maximum photosynthetic pigments (chlorophyll a and b) of canola leaf increased with supplemental irrigation. Foliar spaying of selenium increased the chlorophyll content of rapeseed leaves. The total chlorophyll content was 1.018 and 1.001 mg / g fresh leaf S2 and S0, respectively. The leaf chlorophyll content of Dalgan and Hyola varied from 0.892 and 0.905 in I1 to 1.057 and 1.066 in I4, respectively. Water deficit stress (rainfed conditions) increased as carotenoids increased. Under water stress conditions, changes in photosynthetic pigments of Hyola 401 were significantly higher than those of Dellone. The results show that photosynthetic pigments of canola can be increased by supplemental irrigation in two flowering stages combined with foliar application of 1.5 mg L-1.