بررسي و تحليل مقايسه اي دو قصيده آفتابيه انوري و خاقاني

اين پژوهش بر آن است تا دو قصيده مشابه انوري و خاقاني را كه هر دو با محوريت رديف «آفتاب» سروده شده اند، تجزيه و تحليل كند. روش تحقيق كيفي، از نوع تحليلي ـ توصيفي و به شيوه متن پژوهي است. نتايج نشان مي دهد دو قصيده مورد بحث در ابعاد مختلف با مركزيت رديف «آفتاب» شبيه اند كه بيانگر تأثير و تأثّر بين دو شاعر است و هر دو بر اساس همين واژه، ديگر جنبه هاي ساختار شعر خود را شكل داده اند. به عنوان نمونه مي توان به وجوه تشابهي همچون مشبه يا مشبهٌ به بودن آفتاب، تكرار اين واژه، تصويرپردازي هاي آن، زيردستي آفتاب در برابر ممدوح و مضامين مشابهي مانند ارتباط آفتاب با نيلوفر و گهر در دو سروده اشاره كرد. خاقاني به عنوان يكي از سلاطين بلامنازع شعر فارسي در گستره قصيده سرايي، در اين سروده در ابعاد زباني، موسيقايي و مضموني، از انوري تأثير پذيرفته است. اما به نظر مي رسد روحيه مفاخره طلبي و خودشيفتگي خاقاني مانع از آن شده است كه به شاعر بزرگ پيش از خود و تأثيرپذيري از او اشاره كند.