تأمّلي در جنبه هاي ادبي و هنري شخصيّت رستم

در بيش تر اشعار و آثار بعد سرايش شاهنامۀ ابوالقاسم فردوسي، همانند: ديوان هاي شاعران، متون منثور، تذكره ها، تاريخ ادبيّات ها، فرهنگ هاي لغت، آثار مُحقّقان و پژوهشگران ادب فارسي، هرجا به نام «رستم» بر مي خوريم، اغلب با جنبه هاي آرماني، اساطيري، پهلواني، حماسي، رزمي و صفاتي چون: دلاوري، ميدان داري و زور بازو و سلحشوري، تاج بخشي، بي رحمي، قتل و كُشتار، انتقام، قساوت قلب و...رستم، رو به رو مي شويم. كم تر نويسنده و شاعري را مي توان يافت كه در شعر خود، به جنبه هاي غير پهلواني شخصيّت رستم اشاره كرده باشد. سؤال اصلي اين مقاله آن است كه آيا فردوسي در شاهنامه، به جنبه هاي غير پهلواني شخصيّت رستم اشاره كرده است؟ اين پژوهش با روش كتاب خانه اي و با رويكرد نظريّه پردازي فراهم آمده است. يافته هاي اين پژوهش نشان مي دهد در شاهنامۀ فردوسي، علاوه بر جنبه هاي پهلواني كه در غالب آثار شاعران و نويسندگان، بدان ها تأكيد شده است، به جنبه هاي غير پهلواني شخصيّت رستم، از جمله جنبه هاي ادبي و هنري شخصيّت وي، اشاره شده است كه پس از هزار سال، هنوز در هيچ اثر ادبي منظوم يا منثور، بازتاب نيافته است.