ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻧﻤﻮ ﻓﻨﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺷﺪ روﯾﺸﯽ در ﮔﻨﺪم

Predicting phonological development of winter wheat in vegetative growth

اين پژوهش به منظور كمي سازي نمو فنولوژيك گندم در فاز رويشي با استفاده از يك آزمايش مزرعهاي در سال زراعي 98-97 با 6 تاريخ كاشت 20 مهر، 30 مهر، 10 آبان، 20 آبان، 30 آبان و 10 آذردر شرايط باجگاه انجام شد. در فاز رويشي، حداكثر سرعت نمو تابعي از دما و فتوپريود ميباشد. تابع واكنش به دما، ƒ(T)، يك تابع دندانمانند است كه بر اساس دماهاي كاردينال (دماي پايه، دماي مطلوب زيرين، دماي مطلوب بالايي و دماي سقف) برآورد شد. براي واكنش سرعت نمو به فتوپريود، ƒ(P)، از يك تابع دوتكهاي بر حسب فتوپريود بحراني و ضريب حساسيت به فتوپريود استفاده شد. براي ارزيابي مدل از جذر ميانگين مربعات خطا (RMSE)، ضريب تبيين (R2) و ضريب تغييرات (C.V) استفاده شد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه مدل فتوترمال مدل مناسبي براي پيش بيني مرحله رشد رويشي گندم مي باشد. بر اساس اين مدل مقدار دماي پايه،مطلوب زيرين و مطلوب بالايي براي دوره رشد رويشي به ترتيب، 4/16، 21/87 و 28/41درجه سانتيگراد بود. بررسي اثرات طول روز و دما بر مرحله رشد رويشي نشان داد كه واكنش رقم سيروان به طول روز از نوع روز بلند اختياري است. همچنين تعداد روز بيولوژيك مورد نياز از كاشت تا پايان رشد رويشي گندم رقم سيروان 37/5 روز ميباشد.

This Research was conducted to quantify the phenological development of winter wheat in the vegetative phase (from seedling emergence to stemming elongation) using a field experiment in 2017- 2018 with 6 planting dates (October 12, October 22, November 1, November 11, November 21 and December 1) in Bajgah, Shiraz University. In the vegetative phase, the maximum developmental rate is a function of temperature and photoperiod. The temperature response function, ƒ (T), is a dent-like function that was estimated based on cardinal temperatures (base, lower optimum, higher optimum and ceiling temperature). The photoperiod response function, ƒ(P), is a segmented function that was used to estimate development rate based on the critical photoperiod and photoperiod sensitivity coefficient. The root mean square error (RMSE), coefficient correlation (R2) and coefficient of variation (C.V) were used to evaluate the model. The results showed that the photothermal model is suitable to predict vegetative growth stage of wheat. Additionally, the values of base, lower optimum and upper optimum temperature for vegetative growth period were 4.16, 21.87 and 28.41°C, respectively. Investigating the effects of day length and temperature on vegetative growth stage showed that the response of Sirvan cultivar to day length is facultative. The number of biological days required from planting to the end of vegetative growth in Sirvan cultivar is 37.5 days.