برآورد اجزا ژنتيكي صفات فيزيولوژيك درجمعيت گندم نان حاصل از تلاقي گاسكوژن × بك كراس زمستانه روشن

Estimation of genetic components of physiological traits in the population of bread wheat derived from “Gascogen” × “Winter B. C. of Roshan

در اين مطالعه نسل هاي مختلف جمعيت حاصل از تلاقي گاسكوژن × بك كراس زمستانه روشن بر اساس صفات فيزيولوژيك در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با دو تكـرار در دوشرايط نرمال رطوبتي و شرايط تنش خشكي آخر فصل مورد ارزيابي قرارگرفتند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس وزني نشان داد كه براي اكثر صفات در هر دو شرايط محيطي تفاوت معنيداري بين نسلهاي مورد مطالعه وجود داشت، لذا برآورد اجزا ژنتيكي براي اين صفات مورد بررسي قرار گرفت. برازش مدلهاي مختلف در شرايط نرمال رطوبتي براي محتواي كلروفيلb نشان داد كه اثرات غالبيت معنيدار و بزرگتر از اثرات افزايشي بودند كه نشان دهنده تأثير بيشتر جز غالبيت نسبت به جز افزايشي است. در شرايط تنش خشكي نيز براي محتواي كلروفيل a و شاخص زنده ماني اثرات غالبيت معنيدار و بزرگتر از اثرات افزايشي بود. همچنين براي صفت محتواي كلروفيل a در هر دو شرايط محيطي و براي محتواي كلروفيلbدر شرايط نرمال رطوبتي اثر اپيستازي دوگانه مشاهده شد. با توجه به تأثير بيشتر اثرات غالبيت و همچنين وجود اثرات اپيستازي دوگانه توصيه ميشود كه گزينش براي اين صفات به نسلهاي پيشرفته تر موكول گردد.

In this study, different generations of the population derived from Gascogen × Winter B. C. of Roshan were evaluated for physiological traits in a randomized complete blocks design with two replications under normal and terminal drought stress conditions. The results of weighted variance analysis showed that there were significant differences between the generations of this population for the most of the traits in both environmental conditions. So, estimation of genetic components for these traits was investigated. Evaluation of different models for chlorophyll b content, showed dominance gene effects were significantly higher than additive gene effects in normal conditions, indicating that dominance gene component had more effect than additive gene component. For chlorophyll a content and persistence indicator, dominance gene effects were significantly higher than additive gene effects in drought stress conditions. The duplicate epistasis was observed for chlorophyll a content in both normal and terminal drought stress conditions and for chlorophyll b content in normal conditions. According to the greater impact of dominance gene effects and the existence of duplicate epistasis, it is recommended delaying the selection to more advanced generations for these traits.