استراتژي‌ تنوع‌بخشي كسب‌وكار و نقش آن در بهبود عملكرد شركت‌هاي كشتي‌سازي

هدف از اين مقاله بررسي استراتژي تنوع‌بخشي كسب‌وكار، شيوه‌هاي مختلف اعمال آن و تأثير اين روش در شركت‌هاي فعال در صنايع دريايي است. با نگاه به تاريخچه صنعت كشتي‌سازي و به‌طوركلي صنايع دريايي، كاملاً روشن است كه تقاضاها براي محصولات و خدمات اين حوزه از صنعت يك حالت نوساني دارند. به اين معني كه در مدت‌زمان معيني تقاضا براي يك محصول و يا خدمات خاص، افزايش مي‌يابد و در يك دوره ديگر، ميزان تقاضا كاهش خواهد يافت. اين تغييرات اغلب تابع ميزان تجارت دريايي و گاهي اوقات ممكن است ناشي از تغيير سياست‌گذاري دولت‌ها و محدوديت‌هاي بين‌المللي باشد. يكي از استراتژي‌هايي كه توسط برخي از شركت‌هاي فعال در اين حوزه براي برخورد با اين رفتار بازار انتخاب شده است، تنوع‌بخشي به كسب‌وكار است. تنوع‌بخشي به كسب‌وكار به شيوه‌هاي مختلف و در بخش‌هاي مختلفي انجام مي‌شود. در يك تقسيم‌بندي كلي مي‌توان تنوع‌بخشي كسب‌وكار را ازنظر راستاي تنوع‌بخشي دسته‌بندي كرد. از اين نظر، تنوع‌بخشي ممكن است در جهت عمودي (در جهت ورودي‌ها و يا خروجي‌هاي كنوني كسب‌وكار) و يا ممكن است در راستاي افقي انجام شود. بر اساس اين‌كه براي تنوع‌بخشي چه راستايي انتخاب شود، تحقيق و توسعه و نوآوري شركت نيز در همان راستا انجام خواهد شد. يكي از شيوه‌هاي تنوع‌بخشي، ايجاد تنوع در محصولات و خدمات و همچنين تنوع در قيمت‌ها است كه مي‌تواند به توسعه فعاليت شركت‌ها كمك كند. در دهه‌هاي اخير، بسياري از شركت‌ها‌ي كشتي‌سازي سعي در حضور در بازار ساخت كشتي‌هاي باارزش افزوده بيشتر داشته‌اند. بسياري از شركت‌هاي كشتي‌سازي نگاه ويژه‌اي به حوزه‌ سازه‌هاي فراساحل و صنعت تعميرات كشتي داشته‌اند. برخي از مجتمع‌هاي بزرگ كشتي‌سازي، حضور در ساير صنايع غير از كشتي‌سازي را به‌عنوان راه‌حل انتخاب كرده‌ا‌ند تا در شرايط كاهش تقاضاي ساخت كشتي، كسب‌وكار خود را حفظ و يا توسعه دهند. اين موضوع كه سياست‌هاي تنوع‌بخشي كسب‌وكار، تا چه حدي بر عملكرد شركت‌هاي فعال در صنايع دريايي مؤثر است نياز به مطالعات دقيق دارد. البته روشن است كه اين تأثير به فاكتورهاي زيادي بستگي دارد به‌نحوي‌كه نمي‌توان همه نتايج به‌دست‌آمده براي يك شركت خاص را به شركت‌هاي ديگر تعميم داد.